وی همچنین درباره طرح‌ها و مطالعات اکتشافی شرکت در سال 97 توضیح داد: فعالیت‌های اکتشافی در این مدیریت در دو بخش موسوم به محدوده و پهنه انجام می‌شود. در بخش محدوده‌ها، فعالیت اکتشافی در یک مساحت کوچک‌تر، با دریافت پروانه اکتشاف برای یک ماده معدنی مشخص و تا رسیدن به ذخیره قطعی (در صورت وجود) و سپس دریافت گواهی کشف ادامه می‌یابد.
وی افزود: در بخش پهنه‌ها، فعالیت اکتشافی در یک مساحت بزرگ‌تر، با انعقاد تفاهم‌نامه و برای تمام مواد معدنی و تا رسیدن به محدوده‌های هدف که در آن پتانسیل و نوع ماده معدنی مشخص شده و سپس دریافت پروانه اکتشاف ادامه می‌یابد. در سال 97 در بخش فعالیت در محدوده‌ها مجموعا 11 پروانه اکتشاف دریافت شد که با احتساب سایر پروانه‌های جاری از سنوات قبل، در کل 33 پروانه در 6 استان تحت عملیات اکتشافی قرار گرفت.
ادیب فرد تصریح کرد: در این محدوده‌ها و نیز اکتشاف تکمیلی معادن در حال بهره برداری طی سال 97 مجموعا 57 هزار متر حفاری مغزه گیری و RC انجام شد. این حفاری‌ها شامل 45000 متر حفاری در محدوده‌های زغال سنگ، 20500 متر حفاری در محدوده‌های سنگ آهن و 32000 متر نیز مربوط به پلی متال بوده است. اگرچه عملیات حفاری به تنهایی نمی‌تواند شاخص مناسبی برای میزان عملیات اکتشاف باشد لیکن به دلیل آنکه عملیات حفاری نزدیک به 80 درصد وزن مالی هزینه‌های اکتشافی را شامل می‌شود، معمولا به آن استناد می‌شود.
مدیر اکتشافات شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران ادامه داد: علیرغم وجود برخی مشکلات اجرایی ناشی از تحریم‌ها و نوسانات نرخ ارز حداکثر تلاش انجام شد که حجم عملیات اکتشافی نسبت به سال 96 کاهش نیابد که خوشبختانه موفق هم بودیم.

وی با اشاره به اینکه در سال 96 میزان عملیات حفاری 56500 متر بود، خاطرنشان کرد: در بخش محدوده‌ها عمده فعالیت این واحد در استان‌های خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان، کرمان و یزد بود. در بخش پهنه‌ها نیز در سال 97 در 10 پهنه مجموعا به مساحت 30 هزار کیلومتر فعالیت اکتشافی را شروع کردیم که با احتساب 10 هزار کیلومتر پهنه که از سال 96 باقی مانده بود در کل 40 هزار کیلومتر تحت عملیات اکتشافی (فاز شناسایی و پی جویی) قرار گرفت.
ادیب فرد ادامه داد: این پهنه‌ها در 8 استان کشور قرار گرفته که با توجه به تاریخ تفاهم نامه و مهلت یک ساله هر تفاهم نامه امیدواریم تا پایان مرداد ماه 98 فعالیت در آنها خاتمه یابد مگر در برخی استان‌ها که به دلیل مشکلات جوی ایجاد شده در اواخر سال 97 و اوایل 98 در برخی استان‌ها، ممکن است بعضی از آنها با چند ماه تاخیر خاتمه یابد.
مدیر اکتشافات شرکت تهیه و تولید در رابطه با بودجه اکتشافی شرکت گفت: در سال 1397 حدود 25 میلیارد تومان در حوزه اکتشاف هزینه شد که نسبت به سال 96 حدود 5 میلیارد تومان افزایش داشتیم. برنامه امسال ما هم انجام حدود 80 هزار متر حفاری است که امیدواریم با وجود مشکلات متعدد قادر به انجام آن باشیم. یکی از مشکلات جدی که در سال جاری با آن مواجهیم رشد تقریبا 3 برابری قیمت حفاری نسبت به سال گذشته بوده که برای اجرای حفاری‌های تعریف شده حدود 90 میلیارد تومان بودجه لازم خواهیم داشت که با توجه به اینکه این بودجه باید از محل منابع داخلی شرکت تامین شود، امیدواریم دچار اخلال در برنامه نشویم و از طرفی به دلیل تحریم‌های ظالمانه شاهد کمبود ماشین آلات و قطعات و لوازم مصرفی در این صنعت هم هستیم که مشکلات را مضاعف کرده است.

وی تصریح کرد: تاکنون 12 محدوده اکتشافی در راستای اجرای اصل 44 و بند ت ماده 35 قانون رفع موانع تولید به مشارکت با بخش خصوصی گذاشته شده است. این شرکت در هر مرحله از عملیات اکتشافی از دریافت پروانه اکتشاف تا اخذ گواهی کشف هر زمان احساس کند که بخش خصوصی تمایل به سرمایه گذاری دارد در قالب قوانین یادشده و با رعایت تشریفات اداری مربوطه اقدام به مشارکت با بخش خصوصی می کند و همواره از سرمایه گذاری بخش خصوصی استقبال می کند.
ادیب فرد افزود: خوشبختانه از واگذاری‌های انجام شده نتایج بسیاری خوبی گرفته‌ایم و امسال هم این کار را ادامه خواهیم داد.
مدیر اکتشافات شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران با اشاره به اینکه صرفا در سال گذشته 3 فقره گواهی کشف گرفتیم، گفت: 1.5 میلیون تن سنگ آهن در یزد، 170 هزار تن کانسنگ روی در خراسان جنوبی و 1.2 میلیارد تن شورابه حاوی پتاس در خراسان جنوبی. فرآیند اکتشاف حداقل یک فرآیند 1 تا 3 ساله است بنابراین قسمت اعظمی از فعالیت‌های انجام شده در سال قبل کماکان ادامه دارند که امیدواریم در سنوات آتی منجر به اخذ گواهی کشف شوند.
وی بیان کرد: از جمله این محدوده‌ها، محدوده جانجا در استان سیستان و بلوچستان است که امیدواریم منجر به کشف یک معدن کلاس جهانی در حوزه مس و طلا شود. همینطور در استان خراسان جنوبی هم امیدواریم محدوده هیرد به یک معدن کلاس جهانی در حوزه طلا تبدیل شود.
مدیر اکتشافات تهیه و تولید ادامه داد: در حوزه سنگ آهن نیز همانطور که قبلا نیز عنوان شده آنومالی A21 در استان یزد را داریم که تاکنون دو حلقه حفاری در آن انجام شده و وجود پتانسیل بسیار خوب در عمق بالای 1500 متر در آن اثبات شده است. بد نیست یادآوری کنم که رکورد حفاری مغزه گیری اکتشافی با 1900 متر تاکنون در اخیار شرکت ماست که در همین آنومالی انجام شده است. متاسفانه امکان حفاری عمیق تر به دلیل عدم وجود تجهیزات مناسب وجود ندارد که در سال جاری با تصمیم‌های اتخاذ شده در تلاش هستیم با همکاری بخش خصوصی تا عمق 3000 متر نیز حفاری انجام دهیم. در هر حال حفاری سومین گمانه در این آنومالی با همان تجهیزات قبلی آغاز شده است که امیدواریم تا عمق 2000 متر پیشروی داشته باشیم و اطلاعات بیشتری در خصوص این آنومالی به دست آوریم.
وی در مقایسه وضعیت اکتشافات ایران با جهان بیان کرد:‌ متوسط عمق اکتشافات معدنی در آمریکا 381 متر، اروپا 315 متر، چین 180 متر، استرالیا 144 متر، آسیای جنوب شرقی 64 متر و آفریقا 25 متر اعلام شده است. در خصوص ایران متاسفانه آمار دقیقی در دسترس نیست. در بعضی منابع 20 متر، در برخی منابع هم 5 متر و حتی صحبت از 1 متر هم هست!
ادیب فرد در باره علیت این وضعیت عنوان کرد: به طورکلی روند جهانی در اکتشافات معدنی حرکت به سمت معادن عمیق و کم عیار است چون به تدریج معادن سطحی و عیار بالا ذخایرشان در حال اتمام است. در ایران متاسفانه در سنوات قبلی این نیاز به طور جدی احساس نشده است و در این زمینه از کشورهای دنیا عقب‌تر هستیم. از طرفی میزان عملیات اکتشافی و مخصوصا حفاری تعریف شده توسط دولت و دست اندرکاران حوزه معدن به حدی نبوده است که جذابیت کافی برای شرکت حفاری ایجاد کند که برای واردات تجهیزات به روز دنیا در این حوزه ترغیب شوند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: برنامه شرکت ما این است که حجم مشخصی از عملیات حفاری عمیق تعریف خواهد شد و فراخوان مربوطه برگزار خواهد شد و شرکت‌هایی که علاقه مند به موضوع باشند انتخاب می شوند تا با پیش پرداخت تعریف شده در قرارداد برای واردات دستگاه‌های حفاری عمیق و همینطور تکنولوژی‌های جدید اقدام کنند. اگرچه این شرکت یک شرکت صددرصد دولتی است لیکن از دولت و وزارتخانه خود (وزارت صمت) انتظار داریم که در زمینه واردات دستگاه‌های معدنی و علی الخصوص اکتشافی و قطعات و تجهیزات مصرفی مساعدت بیشتری داشته باشند و تسهیلات بیشتری ارائه کنند.