دبیر سندیکای تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی ایران مطرح کرد: فعال شدن ظرفیتهای خاموش صنعت لوله و پروفیل به واسطه ارزش آفرینی و اشتغالزایی
به باور اندیشمندان حوزه اقتصادی، یکی از مهمترین بخشهای تاثیرگذار در اقتصاد کشور، معدن و صنایع معدنی است. صادرات مواد معدنی را نمیتوان تنها با شعار عملی کرد و انتظار موفقیت در این زمینه داشت، بلکه معدن قرار است یکی از راههای خروج از صادرات تک محصولی، یعنی نفت باشد. فعالان معدنی معتقدند علیرغم تنوع معادن و کانیها در ایران متاسفانه به دلیل کمتوجهی به این بخش باعث شده تا معدن و صنایع معدنی در ایران نتواند جایگاه واقعی خود را در بازارهای رقابتی جهانی بیابد و در عین حال منابع و امکانات داخلی مانع از آن بوده است که فعالان معدنی از منابع داخلی به صورت کامل استفاده و بهره برداری کنند. دولت برای رونق بخشیدن به صادرات مواد معدنی و کسب درآمد بیشتر از این بخش، وظایف مهمی بر عهده دارد. صادرات نیازمند یک تحول اساسی و اصولی در ابعاد گوناگون از جمله فضاسازی مناسب برای صادرات، مدیریت حرفهای، مطالعه و شناخت بازارهای جهانی، فعالیتهای بازاریابی حرفهای و حفظ روابط مناسب با کشورهای خارجی است. واضح است برای دستیابی به رشد اقتصادی در هر زمینهای باید با دنیا ارتباط داشت. اگر قرار است استراتژی اقتصادی کشور روی بخش معدن باشد باید تسهیلات مناسب از طرف دولت در اختیار این بخش گذاشته شود تا سرمایهگذاران به فعالیت در بخش معدن ترغیب شوند. نظر مهندس امیرحسین کاوه دبیرسندیکای لوله و پروفیل فولادی کشور را در مورد مشکل صادرات محصولات فولادی و معدنی جویا شدیم که شرح این گفتوگو در ادامه میآید:
*آمار صادرات محصولات لوله و پروفیل فولادی در سال 97 نسبت به سالهای اخیر چگونه بوده است؟
صادرات لوله و پروفیل در سال 97 حدود سه برابر سال 96 بوده و به حدود 750 هزار تن انواع و اقسام لوله و پروفیل فولادی، معادل 500 میلیون دلار رسیده و بخشی از صادرات هم با پول داخلی و ریال به کشورهای عراق، افغانستان و پاکستان انجام گرفته است. بخشی از کالای صادراتی هم با توافق تهاتر انجام گرفت و با احتساب و در نظر گرفتن تمام این موارد معتقدم که صادرات محصولات لوله و پروفیل فولادی به عنوان یک محصول نهایی از رشد مناسبی برخوردار بوده، آن هم در شرایطی که صادرات در بخشهای دیگر با تحریم روبرو شده و فولاد خام هم از آن تاثیر پذیرفته میبایست شرکتهای بالادستی فولاد باید کاری کنند که مواد خام آنها تبدیل به کالای نهایی و هزاران گروه کالایی شود و البته لازم به گفتن است که این محصول نهایی تحریم پذیر هم نیست. برای عبور از این مسیر لازم است که شرکتهای بالادستی محصولات خود را با قیمت بهتری عرضه کنند و همه مسئولان هم باید کمک کنند تا موانع تعرفه و غیرتعرفهای و نیز موانع صادرات و موارد تشدید کننده تحریم از بین رود و از هرگونه عکس العمل ناگهانی مثل همین دستورالعمل اخیر مبنی بر جلوگیری از صادرات محصولات لوله و پروفیل فولادی به صورت جدی جلوگیری شود.
*مهمترین دستاوردهای صادراتی لوله و پروفیل در سال 97 چه بوده است؟
همین که میزان صادرات ما افزایش پیدا کرده و اینکه ما یک محصول نهایی، ارزش آفرین و اشتغالزا هستیم خودبهخود ظرفیتهای خاموش این صنعت به راه افتاده است و موفق بودهایم که حداقل تعداد 5 هزار نفر نیروی جدید جذب کرده و اشتغال آفرینی کردهایم. این کار باعث شده که با توجه به اینکه صادرات انجام میگیرد رقابت منفی بین اعضا کاهش پیدا کند و همینطور این محصول با کیفیت و ممتاز ایرانی در کشورهای هدف شناخته شده و در سالهای آینده هم اگر مشکل تازهای ایجاد نشود همین مسیر رشد و توسعه ادامه پیدا خواهد کرد.
*شرایط ارزی کشور چه تاثیری بر روی صادرات این بخش داشته است؟
در رابطه با بخش تولید لوله و پروفیل فولادی باید بگویم اگر بتوانیم مواد اولیه را به قیمت مناسب از داخل تامین کنیم، صادرات کالای ما هم بالتبع با شرایط بهتری اتفاق میافتد و این نکتهای است که نیاز به توجه مسئولان دارد. مزیت ما در کشور نباید گاز ارزان یا برق ارزان باشد، بلکه بایستی تولید فولاد ارزان با گاز و برق و سنگ آهن ارزان باشد؛ چون این فولاد ارزان نباید به صورت فولاد خام صادر شود بلکه باید در صنایع پایین دست داخلی مورد استفاده قرار گیرد تا بتوانند با انجام بهرهوری، فولاد خام را تبدیل به کالای با ارزش افزوده بیشتر کنند و ما بتوانیم در بازارهای جهانی محصول نهایی را به رقابت بگذاریم. اگر محصول نهایی در رقابت قرار گیرد در آن شرایط ما میتوانیم صادرات ارزشمند داشته باشیم اما اگر به علت گرانی مواد اولیه نتوانیم با کشورهای همسایه رقابت کنیم،تبدیل به یک معضل میشود. همانطور که بر اساس اخباری که اکنون در دست داریم کشورهای منطقه درصدد هستند تا تعرفه واردات فولاد را تا دو برابر وضعیت فعلی افزایش دهند و اگر چنین چیزی اتفاق بیفتد ناچاریم مواد اولیه را با قیمت ارزانتر ارائه داده و صادر کنیم. مواد اولیه لوله و پروفیل در بورس کالا قیمتگذاری میشود اما متاسفانه شاهد هستیم در بعضی موارد با افزایش قیمت دلار این مواد دچار نوسان قیمت میشوند، در حالیکه باید با کف قیمت نیمایی قیمتگذاری شود نه با بالاترین قیمت دلار و اگر چنین روندی ادامه پیدا کند خود به خود بر روی پیشرفت روند صادراتی که در سال گذشته داشتهایم تاثیر منفی بر جای میگذارد.
*وضع عوارض بر روی صادرات مواد خام معدنی چه تاثیراتی داشته است؟
هر محصول و مادهای که در صنایع پایین دستی مصرف داشته باشد نباید صادر شود، به عنوان مثال در بخش لوله و پروفیل در صنعت ساخت مبلمان شهری اگر نیاز به لوله و پروفیل باشد اولویت را باید به مصرف داخلی بدهیم، همینطور اگر صنایع بیمارستانی و صنایع راه سازی نیاز به لوله و پروفیل داشته باشد ما موظف هستیم که نخست نیاز این صنایع را برطرف کنیم. خوشبختانه در شرایط فعلی این تفاهم میان محصولات بالادست سنگآهن و فولاد ایجاد شده که ابتدا تامین داخلی در اولویت قرار میگیرد و سپس مازاد مصرف به صادرات برسد.
*وضع تحریمهای جدید بر روی فلزات معدنی چه تاثیری در بخش لوله و پروفیل بر جای میگذارد؟
شرکتهای فولادی از زمانی که منع صادرات آنها به اروپا اعلام شد بخش بزرگی از صادرات خود را متوقف کردند. یکی از شرکتهای بزرگ بالادست که در امر صادرات بود از سال 96 بر اساس جریمهای که اتحادیه اروپا تعیین کرده به طور کلی صادرات خود را متوقف کرد. در سال گذشته هم علیرغم تحریمهایی که وضع شد روند پیشین ادامه پیدا کرد. تحریم موضوع جدیدی نیست و بیش از هر چیز جنگ روانی است؛ در همین رابطه هم در شرایط کنونی نیاز است که صنایع بالادستی ما برای تکمیل مواد اولیه طرح بدهند تا با صادرات محصول نهایی دو برابر تولید بالادست سود ایجاد کنند و صادرات را به کشورهای همسایه ادامه دهند؛ هر محصولی که صادرات آن تحریم شده پیشتر در لیست واردات ما قرار داشته است، به عنوان مثال دو میلیون تن ورق فولادی صادر میکردیم و به جای آن سه میلیون تن واردات ورق فولادی داشتیم؛ الان هم میتوانیم به جای حساب کردن بر روی صادرات با مصرف محصول در داخل کشور نیاز خودمان را تامین کنیم.