با گذشت زمان گاهی به دلیل مشکل با حفار و یا گاهی به دلیل مشکلات منطقه‌ای و امکان ناپذیر شدن حضور حفار من به شخصه پای دستگاه‌های حفاری ایستادم و گمانه‌ای را از صفر آغاز کردم و به صد رساندم؛ البته پیشتر از آن و پس از پایان دوران تحصیل در تعدادی از دوره‌های آموزشی که اتحادیه حفاران غیرنفتی برگزار کرد شرکت کردم در کنار آن برخی دوره‌ها هم با کارشناسان خارجی که به دعوت شرکت‌های داخلی برگزار می‌شد را گذراندم و تمام اینها پیش زمینه حضور مستقیم من در بحث حفاری شد و بر همین مبنا شرکت تصمیم گرفت در این زمینه به صورت علمی‌تر وارد شود، برخی مقاله‌های علمی حفاری را با کمک دوستان ترجمه کردیم که تمام دستورالعمل‌ها و استانداردهای حفاری در آنها وجود داشت، در کنار آن به ترجمه کاتالوگ‌های حفاری هم پرداختیم اینکه هر ابزاری چه ساختاری دارد و هر ساختار متفاوت چه کارکرد متفاوتی را باعث می‌شود؟ در این ترجمه‌ها به جزییات مهندسی مته حفاری دست یافتیم؛ تمام این ترجمه‌ها به صورت مقالات علمی کاربردی در مجلات مختلف به چاپ رسید و منتشر شد، یکی از نکات مهم این بود که ما بسیاری از این اطلاعات را پیشتر در کشور نداشتیم و در حقیقت سطح علم حفاری در کشور بسیار پایین بود، به این شکل ما سعی کردیم ظرفیت علم حفاری را بالا ببریم و آگاهی‌ها را تکمیل کنیم. به مرور زمان به تکنولوژی ساخت مته‌های حفاری رسیدیم ولی امکان تولید آن با توجه به نیاز خیلی پایین داخلی اقتصادی نبود و امکان صادرات هم به دلیل وجود رقبای خیلی قوی خارجی وجود نداشت.
در طول کار متوجه شدیم وسایلی خاص و پیشرفته به منظور حفاری در دنیا طراحی شده و در بازار به فروش می‌رسد که ما در ایران نمونه آنها را نداریم مثل انحراف دهنده گمانه، وسیله‌ای که اگر گمانه دچار انحراف شود می‌تواند انحراف را بازگرداند، به عنوان مثال اگر قرار به انحراف در عمق خاصی باشد مثلا در عمق 50 متری قرار باشد 3 درجه زاویه ایجاد شود یا اینکه دستگاه در عمق 50 متری 6 درجه زاویه خطا گرفته باشد که نیاز به اصلاح دارد این وسیله به ایجاد انحراف یا اصلاح انحراف ایجاد شده کمک می‌کند؛ در کنار آن می‌توان به Core oriented هم اشاره کرد بحث شناسه مغزه‌ها و علامت گذاری آنها، تصمیم گرفتیم خودمان وارد کار شویم و این تجهیزات را تولید کنیم به همین دلیل به عنوان پایان نامه مقطع فوق لیسانس بحث Core Oriented را پیش گرفتم و آن را طراحی کردم و موفق به ساخت آن شدم، همچنین پس از آن موفق به ساخت انحراف دهنده هم شدم؛ در حقیقت مخلص کلام اینکه حفاری اگرچه در ظاهر امری سخت و سطح پایین به نظر می‌رسد اما مبحث علمی پیشرفته و جذابی دارد که در صورت دنبال کردن آن بازار کار فوق العاده و اشتغال زایی بالایی هم ایجاد می‌کند.

 

مهندس رفیعی مهندس حفاری معدن کانسار پویان