با توجه به اهمیت نقش اکتشاف در فعالیت های معدنی این موضوع طي سال های گذشته به طور جدی مورد توجه سازمان های ذيربط قرار گرفته است.وظایف سازمان زمین شناسی در بخش اکتشاف با دو محور پیگیری می شود؛ بخش اول شامل اکتشاف کلان و در سطح ملی و تهیه داده های پایه اکتشافی کشور است و بخش دوم هم در حوزه اکتشافات داخلی در محدوده های اکتشافی در اختیار سازمان است که در نهایت منجر به صدور پروانه اکتشاف و گواهی کشف می شود.
سال 96 بر اساس آنچه که سازمان زمين شناسي برنامه داشته و به سازمان برنامه و بودجه و وزارت صنعت، معدن و تجارت تعهد کرده است، متناسب با بودجه ای که در اختیار سازمان زمین شناسی قرار گرفته، عملکرد سازمان قابل دفاع است. علیرغم آنکه بودجه مذکور بسيار کمتر از میزان قابل پرداخت برای تعهدات سازمان بوده، اما سازمان توانست بر اساس تعهدات خود به سازمان برنامه و بودجه بر اساس شاخص های تعیین شده و میزان سطحی که تحت اکتشافات چهارگانه اکتشافی قرار گرفته، به نحو مطلوبي اقدام كند.
* سال گذشته چه میزان پهنه اکتشافی مورد اکتشاف قرار گرفت و میزان اکتشافات صورت گرفته در مقایسه با سال های قبل چگونه بوده است؟
پهنه های اکتشافی سازمان در مجموع به 19 پهنه پتانسیل یابی و ژئوفیزیک هوایی محدود مي شود. در همین خصوص پتانسیل یابی در پهنه ها در مجموع به نحو مطلوبي صورت گرفت و باعث شد سال گذشته همکاران آنومالی ها را مشخص كنند که این آنومالی ها در انتهای سال گذشته جمع بندی و به وزارت صنعت، معدن و تجارت معرفی شد. خوشبختانه اخیرا با درخواست های سازمان زمین شناسی موافقت شده و براي صدور پروانه اکتشاف دستور تهیه طرح های اکتشافی صادر شده است.
* آیا اين اقدامات توسط سرمایه گذاران بخش خصوصی یا دولتی و یا سرمایه گذاران خارجی انجام خواهد شد؟
خوشبختانه متقاضیان بخش خصوصی برای سرمایه گذاری در این بخش زیاد هستند و ما هم به موازات وظیفه ذاتی سازمان تا یک مرحله اي فعالیت هاي اکتشافي را انجام می دهیم. طبق سیاست وزارت صمت و سازمان زمین شناسی زمانی که بخش خصوصی توان ادامه کار را داشته باشد، مطابق مقررات کار در اختیار بخش خصوصی قرار می گیرد؛ لذا قبل از آن سعی مي شود در مراحل اکتشاف چهارگانه در حد توان وضعيت روشني از محدوده ها را ترسیم كرد و ریسک ها را به حداقل ممکن رساند تا به روش قانونی در اختیار بخش خصوصی قرار گیرد. فعال شدن بخش خصوصی از اهداف سازمان زمین شناسی است. در واقع زمانی اين سازمان موفق است که از نتیجه تلاش پرسنل؛ صدها مجموعه و شرکت توسط بخش خصوصی ایجاد شود و فعالیت ها و طرح ها توجیه فنی و اقتصادی داشته باشند. باعث افتخار است كه اقدامات سازمان بتواند زمینه سرمایه گذاری داخلی و خارجی را فراهم کند.
* در اين خصوص آیا مواردي که اجرايي شده باشد وجود دارد یا اینکه فقط در حد مطالعه بوده و درخواستی به مرحله اجرا نرسيده است؟
براي محصول اکتشافی سازمان که تاکنون چندین فقره گواهی کشف بوده، در نظر است با طي روند قانونی و به صورت فراخوان های عمومی اطلاع رسانی هاي لازم صورت گيرد و به صورت مزایده و سایر روش های منطبق بر مقررات براي ادامه فعالیت واگذار شود. در همین راستا اطلاعات کامل در اختیار علاقه مندان قرار مي گيرد. قطعا شرکت های خصوصی متخصصانی دارند که تمامی این موارد را بررسی می کنند و به استناد توان تخصصی خود تشخیص می دهند که بابت فعالیت های انجام شده و نتایج اخذ شده چقدر هزینه پرداخت کنند و متناسب با آن مزایده برگزار خواهد شد. در ادامه نیز در صورتی که برندگان مزایده گواهی کشف ها و سایر مجوزها نیاز به همکاری فنی در ادامه مسیر داشته باشند، مساعدت هاي لازم صورت خواهد گرفت.
در همین خصوص چند گواهی کشف وجود دارد كه در حال طی کردن مراحل اداری آنها هستیم تا زمینه مزایده ایجاد شود. در اینجا لازم است اشاره كنم در سالجاری فراخوان مربوط به اطلاعات محدوده های معدنی شناسایی شده توسط سازمان زمین شناسی منتشر می شود.
نكته مهم دیگر اینکه آیا این داده هایی که ارائه می شود، مستند بر سرمایه گذاری بین المللی و خارجی است يا خير؟ در پاسخ اين سوال بايد بگويم گزارش هایی که تا به حال سازمان تهیه کرده است، بیشتر مصرف داخلی دارد و برای اینکه بتوان آنها را به سمت سرمایه گذاران معتبر داخلی و خارجی هدایت كرد؛ شروع آن را از ابتدای سال 97 رقم زدیم و گزارشات را دارای قابلیت ارائه تضمین از طرف موسسات مالی تهیه خواهیم کرد. از سوی دیگر گزارشات زیادی در سازمان وجود دارد و ضروری است که گزارش های قبلی را بر اساس دستورالعمل های معتبر بین المللی به روز کنیم و اقدامات آینده سازمان زمین شناسی را هم بر همین اساس که از ابتدا مورد تایید مراجع معتبر برای سرمایه گذاران باشد، انجام خواهیم داد.
* جنابعالی تعامل بین بخش دولتی و خصوصی را در حوزه معدن و صنایع معدنی چگونه ارزیابی می کنید؟
سیاست دولت حمایت از بخش خصوصی توانمند و قوی است. اگر مطالعه مختصری داشته باشید، می بینید بعضی از این شرکت های قوی فعال در بخش معادن کشور حاضرند بخشی از ریسک را بپذیرند و دولت هم در حد مطلوب زمینه کاهش ریسک را فراهم کرده است.
در تعامل مثبت بین سه معاون معدنی وزارت صمت، تمامی فعالیت های پایه فنی و اداری برای ایجاد شرایط جهت سرمایه گذاری در بخش معدن و صنایع معدنی در حال انجام است. قطعا هم هدف همین است و اینکه دولت بخواهد وارد مباحث بنگاهداری شود، خارج از واقعیت است. اکثر معادنی که در حال حاضر کشف می شود، از مقیاس ذخایر بزرگ ملی کمتر است و تعداد بسیار کمی ذخیره معدنی کشف می شود که در سطح ملی باشد و خود دولت در آن سرمایه گذاری کند؛ کما اینکه حتی معادن بزرگ را نیز به نحو مطلوبی به طور 100 درصد واگذار کرده است. لذا پس از انجام هزینه های بسیار در راستای کشف معادن، دولت موظف است سرمایه گذار دارای توانمندی فنی، اجرایی و مالی قوی را برای ادامه کار مشخص کند تا شاهد شکوفایی واقعی بخش معدن باشیم.
توقع بخش دولتی این است که بخش خصوصی همراستا و در برخی موارد حتی جلوتر از بخش دولتی حرکت و از لحاظ فنی، مالی و تجربه خود را تقویت کند. هم اکنون چند شرکت خصوصی هستند که بسیار خوب عمل می کنند و نتایج خوبی هم کسب کرده اند؛ اما بخش زیادی فقط مطالبه گر یکطرفه هستند و مناسب است به عنوان بخش فعال حرکت کنند تا بخشی از زنجیره فعالیت های معدنی از اکتشاف، استخراج و فرآوری تا تجارت، بازاریابی و فروش که چرخه نهایی کار هست را برعهده بگیرند.
بخش خصوصی برای انجام یک سری کارها از جمله ارتباط با شرکت ها و گرفتن شرکای خارجی راحت تر و فعال تر اقدام می کند و قوانین مانع تسریع در انجام کار آنها نمی شود.
خوشبختانه طی ماه های اخیر همکاری های خوبی با شرکت های آسیایی - اروپایی که مقر آنها در استرالیا، کانادا و خاورمیانه است، صورت گرفته و تیم های قوی اکتشافی – معدنی ایجاد شده اند که این موضوع باعث خوشحالی است. این شرکت ها وقتی به بخش اکتشاف ورود پیدا می کنند، بسیار مناسب است و باعث قوت قلب است که نتیجه زحماتی که کشیده شده است وارد مجموعه هایی خواهد شد که در آینده با پایه علمی قوی و فنی پیش خواهد رفت.
*نظر شما در مورد وضعیت اکتشافات معدنی و سرمایه گذاری در این زمینه چیست و چه راه هایی برای تقویت این بخش باید بکار گرفته شود؟
در این بخش به عنوان یک متولی بخش دولتی مشاهده می شود که مجری قوانین در وزارت صمت در صدد است کار را تسهیل کند. قوانین معدن با اصلاحاتی که انجام شده، به نحو مطلوب تلاش شده که به سمت تحرک و فعالیت بیشتر بخش خصوصی برود و چالش های بخش خصوصی را در این قسمت حل و فصل کنند که شامل شفاف سازی در واگذاری محدوده ها با طرح کاداستر و اختصاص مشوق های پژوهش در فعالیت های معدنی و فراوری مواد معدنی و رعایت ملاحظات زیست محیطی در معادن و مواردی دیگر می باشد.
سایرسازمان های دخیل در بخش معادن در کلان موضوع، تمایل به همراهی و همکاری دارند که باید برای تقویت همکاری دوطرفه اقدامات بیشتری انجام شود.
علاوه بر این نیز در قانون، حمایت از سرمایه گذاری خارجی و ریسک فعالیت های اکتشافی هم دیده شده است وافزایش سرمایه مناسبی برای صندوق بیمه فعالیتهای معدنی درنظر گرفته شده است که اینها سبب می شود اگر یک شرکت معدنی با پایه و زمینه اکتشافی بخواهد با یک کادر متخصص فنی و مدیریتی و تجهیزات قابل قبول وارد عرصه اکتشاف کشور شود، قطعا بیان می کنم که کمترین چالشی برای سرمایه گذاری او پیش نخواهد آمد اما به این نکته دقت کنیم که فقط صرف تأمین سرمایه نباشد؛ بخش تخصصی و فنی و مدیریتی را هم تقویت نمایند که عواملی را که به عنوان ریسک در اکتشاف از ان یاد می کنیم، به حداقل برسد. در این صورت نتیجه کار جزو بهترین سرمایه گذاری هایی خواهد شد که سرمایه گذاران زیادی را بخود جذب خواهد کرد.
نهایتاً آنچه که در بخش اکتشاف به عنوان مشکل از طرف بخش خصوصی مطرح می شود، عدم وحدت رویه در اجرای قانون است وگرنه هیچ تشکل معدنی با اجرای صحیح قانون مشکلی ندارد.
این یک مقدار نگرانی را در بخش اکتشافگران معدن خصوصا بخش متخصصین که با هزینه به نسبت زیاد و تلاش های فراوان می خواهند نتایج و ثمرات تلاش خود را ببیند ، وجود دارد. با اجرای درست قوانین و جلوگیری از یک سری دوگانگی، می توان یک مقدار رونق را به این بخش افزود. راهکارهایی را هم که اشاره کردید برای توسعه و پیشرفت اکتشاف ، در چند بحث خلاصه می شود که شامل بخش تجهیزات و تکنولوژی و تربیت نیروی انسانی متخصص در تمام مراحل اکتشاف از مرحله اولیه اکتشاف و تکنسین هایی که کار اکتشاف را انجام می دهند تا متخصصانی که کار تجزیه و تحلیل داده ها را انجام می دهند؛ تقویت نیروهای انسانی یکی از پایه های کار است که با آموزش مداوم و مستمر قابل انجام است. همچنین استفاده از روش های روز دنیا اهمیت دارد و همان طور که می دانید روش هایی که 30 سال پیش انجام می شد، با تجهیزات جدید با سرعت و دقت بالا و هزینه کمتر در حال حاضر شدنی است.
*منظور از این تبعیض که به آن اشاره کردید، چیست؟
بطور مثال عنوان می کنم که اگر انجام یک کار معدنی با وجود یک سری از عواملی که قانون منع کرده و مشکل دارد، باید در تمام کشور مشکل باشد. نمی توان در یک استان منع قانونی وجود داشته باشد و در چند استان دیگر برخی شرکتها آزادانه فعالیت اکتشافی و معدنی داشته باشد، در حالیکه حتی در موردیکه به آن مجوز فعالیت داده شده است، شاید ضررهای محیطی آن بیشتر باشد.
*به موضوع دانش فنی و تکنولوژی های نوین اشاره کردید؛ ایران تا چه حد توانسته خود را با شرایط امروزی وفق دهد؟
در بحث اکتشاف بیان می شود که چون تجهیزات اکتشافی در مقابل بخشهای فرآوری معدنی هزینه هایی بالایی نیاز ندارند شرکتهای مختلف دچار چالش کمبود حاد تکنولوژی نیستند ولی اکتشاف در سطح ملی و سراسری کشور را اگر بخواهیم انجام دهیم که نیازمند هزینه و تکنولوژی بالاتری است که آن نیز روشهای مختلف ولی با سرعت کم در حال انجام است.
اکنون در ایران در بحث ورود و استفاده از تکنولوژی و تجهیزات جدید، سرعت کار کمتر است اما معمولا بهترین تجهیزات به داخل کشور منتقل می شود. ما از روشهای روز دنیا عقب ماندگی حاد نداریم و با توجه به اینکه خیلی از دانش ها توسط افراد منتقل می شود در خصوص انتقال دانش به کشور کمتر مشکل مشاهده می شود. اگر توان و تکنولوژی سازمان هایی که مسئولیت های موازی اکتشاف در سطح کشور را دارندبا هم دیده شوند، خیلی چالش وجود ندارد. اگر سازمان زمین شناسی، ایمیدرو، وزارت نفت یا شرکت ملی مس و ... را جدا ببینیم ، نواقص دیده می شود اما اگر در کنار هم ببینیم ، مشاهده می کنیم که اکتشافات خوبی در کشور انجام شده است. ما هم در تلاش هستیم در سازمان زمین شناسی در بحث دانش فردی و تکنولوژی خود را بروز کنیم. در این راستا با شرکت هایی جلسه داشتیم و راهکارهای آموزش و انتقال تکنولوژی های روز را بررسی کردیم. تمایل اصلی سازمان این است که بخش خصوصی قدرتمندی این فعالیت را انجام دهد و ترجیحا داخلی باشند و یا اینکه با شرکای خارجی توانمند این فعالیتها را به انجام برسانند و این اولویت کاری سازمان زمین شناسی است.
همانطور که قبلا نیز عنوان شد مصر هستیم صدها بخش خصوصی داخلی واقعی اکتشافی و توانمند در کشور ایجاد شود. برای دستیابی به تجهیزات روز اکتشاف، جلساتی برگزار شده و حتی از بخش دانشگاهی کشور پیشنهادهایی دریافت شده است که اساتید و دانشجویانی دلسوزی هستند که در حال به روز کردن دانش خود هستند و نظرات مفید خود را به ما ارائه کرده اند و ما راهکارهای نحوه همکاری و استفاده از خدمات آنها را مطرح کرده ایم که در حال رایزنی هستیم تا از روش های روز دنیا بیشتر استفاده کنیم.
*اقدامات سازمان زمین شناسی در خصوص به روز کردن دانش و تجهیزات روز را بیشتر توضیح دهید.
یک بخش از اقدامات را در بخش پایانی سوال قبل مطرح کردم و خلاصه اینکه روش های روز دنیا چه هست و چه تجهیزاتی را نیاز داریم بررسی گردید. برای عملیات اکتشاف تجهیزات مکانیکی و پرحجمی را نیاز نداریم و عمدتاً در بخش ژئوفیزیک زمینی و هوایی ، عملیات نقشه برداری یا عملیات حفاری مغزه گیری مشاهده می شوند. در جلسات مطروحه با شرکتهای داخلی و خارجی جهت ورود این تجهیزات مذاکره شده است و در چند مورد تجهیزات بروز برای سازمان زمین شناسی خریداری شده است.
*آیا مواردی وجود دارد که با اصلاح آنها روند کار اکتشاف در سازمان زمین شناسی سرعت بگیرد؟
ما در عملیات اکتشاف هر چقدر زمان مجوزهای قانونی را به حداقل برسانیم، یک کمک و مشوق است. یکی از پارامترهای مدیریت، مدیریت زمان و مدیریت هزینه است؛ لذا اگر در این بخش قوانین و مقررات به نحوی تنظیم شود که سازمان ها و ارگان هایی که در صدور مجوز دخیل هستند، یک مهلت زمانی برای آنها تعیین شود (چون اکنون بخشی از چالش ها مربوط به طولانی بودن زمان مکاتبات برخی سازمان ها برای صدور مجوز است که تعیین مهلت زمانی) می تواند به سرعت در کار اکتشاف در سطح کشور کمک کند. چرا که اکنون بخشی از چالش ها مربوط به طولانی شدن مکاتبات درون و برون اداری می باشد.
قوانین حمایتی هم وجود دارد و من عرض می کنم اگر شرکت ها توان فنی، مهندسی و تکنولوژیکی خود را افزایش دهند، می توانند در بخش اکتشاف با آرامش و به خوبی کار را مدیریت کنند و توصیه ای که دارم این است که از تمام علوم مرتبط استفاده کنند؛ یعنی اگر شخص زمین شناس یا مهندس معدن است، مدعی انجام همه فعالیتها نباشد از علم مدیریت، علم امور مالی، علوم مرتبط با اقتصاد بازرگانی و هنر ارتباطات و دیگر علوم استفاده کنند. چون معمولا در جاهایی به چالش برخورد می کنند به این دلیل بوده که از علوم مرتبط مختلف استفاده نشده است.
در انجام یک پروژه حداقل به 9 علم مدیریت نیاز است که یکی از مهم ترین آنها علم مدیریت ارتباطات یا علم مذاکره است. یک متخصص معدنی به علم مدیریت مذاکره، مدیریت ریسک، هزینه، منابع انسانی و سایر مدیریت های 9 گانه نیاز دارد و اگر هر کدام از آنها را نادیده بگیرد، قطعا با شکست در مراحل مختلف مواجه خواهد شد. لذا واضح است که رعایت موارد مورد اشاره، ریسک را به حداقل می رساند.
استفاده درست از موقعیت ها و مدیریت صحیح منابع در کل باعث تسریع در روند اجرای فعالیت های اکتشافی می شود.
*یکی از مشکلات اکتشاف مربوط به کمبود بودجه است؛ بفرمایید در حال حاضر وضعیت بودجه ای برای اکتشاف چگونه است و در این زمینه باید چکار کرد؟
ما با توجه به تامین اعتبار اختصاص یافته می توانیم تعداد پروژه های مختلف با حجم های گوناگون را تعریف کنیم. اگر حدود هزار میلیارد تومان اعتبار برای سازمان درنظر بگیریم، می توان پربازده ترین پروژه ها را در سازمان تعریف و اجرا کرد که تمام اینها به شناسایی ذخایر معدنی و فعال شدن معادن در سطح کشور کمک می کند . برای این میزان بودجه پیشنهادی، ظرفیت کار و توانمندی آن وجود دارد اما رقمی که تخصیص می یابد، در حد کمتر از 5 درصد این مقداراست. لذا این را مطرح کردم که ظرفیت انجام فعالیت های اکتشافی در ایران با تنوعی بالایی که داریم وجود دارد و در مقایسه با کشورهای پیشرفته ، روند رو به رشدی خواهیم داشت اما اکنون مطلوب نیست. هنوز کار زیادی در زمینه اکتشاف معادن در کشور وجود دارد. هر چند سال یک بار باید کشور را از نظر معادن بررسی جزئی و کلی کنیم و بر اساس علم روز موجودی کشور را شناسایی کنیم. در این راستا خرید تکنولوژی ها و تجهیزات نیاز به تأمین بودجه دارد و این تکنولوژی ها در شناسایی نوع مواد معدنی و حجم آنها و عمق نفوذ این مواد معدنی متفاوت است. هر روزه تکنولوژهایی وارد می شود که ما را به سمت ذخایر بزرگتر و عیار کمتر و عمیق ترهدایت می کند.
سازمان زمین شناسی محدودیتی در جذب بودجه ندارد و به هر مقداری که در این بخش سرمایه گذاری کنیم، به همان نسبت و حتی بیشتر، آورده برای بخش معدن و صنایع معدنی کشور خواهیم داشت .
*کارشناسان می گویند اکتشافات فعلی کشور سطحی است و نه عمقی؛ نظر شما در این زمینه چیست؟
نظر من است که در بخش سطحی نیز نیاز به کار جزئی تر و بیشتر داریم. به عنوان مثال یک معدن بزرگ در کشور وجود دارد و بیش از 40 سال پیش کشف شده و هنوز اکتشافات آن در حال تکمیل است اما هنوز به کشف و شناسایی کامل نرسیده است. بطوریکه چند سال پیش به مواد معدنی همراه آن معدن شناخت پیدا نکرده بودیم و این مواد معدنی ارزشمند در جریان کار تحقیقاتی مشخص شد و اکنون پروژه اکتشافی در آن تعریف شده و در حال کار است. مانند این مثال را چندین مورد در سطح کشور به صورت عینی داریم و لذا اگر مطرح می شود اکتشافات سطحی تمام شده است یقیناً اینطور نیست.
دیدگاه من این است که آنچه را کشف کردیم ، به صورت کامل نشناختیم که دلیل آن می تواند دو عامل باشد ؛ یکی تخصص نیروی انسانی کشور که باید لحظه به لحظه با توجه به دانش و توانمندی نیروی انسانی به روز شود و دوم تجهیزاتی که مرتبا در حال به روز شدن است بخصوص شامل تجهیزات آزمایشگاهی و اکتشافی که نقش مهمی در کشف ذخایر و شناخت بهتر ظرفیت های معدنی کشور می گردد.
بیشتر اینگونه توضیح می دهم که محدوده معدنی که 20 یا 30 سال پیش کشف شده ، بر اساس تجهیزاتی بوده که حد تشخیص متناسب با آن زمان داشتند اما اکنون تجهیزات مدرن روز کمک می کند که هم عناصر بیشتری کشف شود و حد تشخیص خیلی دقیق تر شده است . با تقویت تکنولوژی حتی عناصری که در گذشته توجیه فنی اقتصادی نداشته ، اکنون توجیه پیدا کرده است. این به ما انگیزه می دهد در معادنی که دارای مواد معدنی عیار پایین هستند، به دنبال کشف عناصر مفید دیگر باشیم. لذا اعتقاد دارم هنوز سطح کشور بطور کامل اکتشاف نشده و نیاز به دانش و تکنولوژی روز داریم.
درموارد متعددی مشاهده می شود که یک شخص، محدوده ای را تحت عنوان خاک صنعتی جهت نموده و در کنار آن یک متخصص تشخیص می دهد در سطح یا عمق یا اطراف این محدوده، منابع معدنی مختلفی شرایط حضور دارد و این بخش از سطح کشور نیز قابلیت اکتشاف صحیح و تکمیلی را دارد که بدلیل عدم همراهی معدندار به چالش برخورد می کند.
به دلیل اینکه آن شخص در آن محدوده پایگاهی ایجاد کرده و چندین سال در حال فعالیت است، زمینه اکتشافات جدید فراهم نیست چون آن شخص به عنوان کسی که حق تقدم دارد، باید راضی به انجام کار باشد. در اکتشافات کلان و مطابق ماده 32 قانون معادن بخشی از این مشکل رفع شده است ولی جای کار بیشتری دارد.
لذا بخشی از اکتشاف معادن کشور که حتی در سطح باقی مانده و ظرفیت فراوانی هم در کشور داریم، نادیده گرفته می شود و دلیل آن حق تقدم افراد و شرکتهای قبلی است که اکتشاف کامل انجام نشده و ادامه پیدا نکرده است و نیازمند تدبیری برای تکمیل اکتشاف در این مناطق هستیم.
علم هر لحظه رو به جلو و پیشرفت است و ذخیره ای که دیروز اقتصادی بوده، امروز می تواند با توجه به ملاحظات زیست محیطی و قیمت در بازار اقتصادی نباشد و یا با وجود مواد معدنی همراه در عمق یا اطراف آن می تواند ارزش افزوده بیشتری داشته باشد.
اگر سطح کشور دهها بار دیگر هم به منظور اکتشاف مورد، اسکن و بررسی کامل انجام گیرد مطمئناً در هر مرحله، به منابع معدنی جدیدتری برخورد می کنیم. لذا این مسئله بویژه برای متخصصان جوان کشور که دنبال اشتغال هستند، حائز اهمیت است و بدانند که زمینه فراهم است و ابتدا باید درست و صحیح فعالیت کنند و دانش صحیح و لازم را بدست بیاورند و بعد با اصول مدیریتی و برقراری ارتباط با ذینفعان مختلف معدنی ، مزیت های نسبی مناطق را بدست آورند و بتوانند پروژه های کوچک و بزرگ را در محدوده هایی که در اختیار مردم یا شرکت ها یا به صورت آزاد است تعریف و اجرا کنند.
اکتشاف معادن در صورتیکه در اختیار افراد و شرکت های متخصص واقعی و توانمند قرار بگیرد در مسیر اصلی خود قرار خواهد گرفت.
*در زمینه بکارگیری جوانان متخصص در این حوزها از مقام های مسئول بویژه مجلس و دولت چه انتظاراتی دارید؟
اینجانب از اشخاصی هستم که در بایستی پاسخگو باشم تا اینکه انتظاراتی داشته باشم.
در سازمان وظیفه خود می دانیم در جایگاهی که هستیم با توجه به ظرفیتی که در کشور وجود دارد، زمینه را برای ایجاد اشتغال جوانان فراهم کنیم. از نخستین روزهای کار از مدیریت جدید سازمان مجوز ایجاد کارگروهی را مبنی بر حمایت از اشتغالزایی، کارآفرینی و استارت آپ های معدنی را درخواست کردیم که موافقت کردند . سپس تیم را با حضور افراد دانشگاهی و دارای تخصص در حوزه استارت آپ ها تشکیل دادیم. اگرچه در ساختار سازمانی و اساسنامه سازمان این موضوع برای ما تکلیف نشده است اما ما خود را ذاتا مکلف به پویا سازی بخش اشتغال کشور می دانیم و به نحو مطلوب شرایطی را ایجاد کردیم که علاقه مندان،خصوصا متخصصان زمین شناسی و معدن به صورت رایگان در سازمان حضور پیدا کرده و به ایشان مشاوره می دهیم که فعالیت هایشان را به سمتی ببرند که توجیه فنی اقتصادی داشته باشد.
نخستین رویداد مرتبط کارآفرینی و نوآوری را در زمینه اکتشاف در اسفند ماه سال گذشته در سازمان برگزار کردیم.در همین راستا با سازمان های مختلف مانند فنی و حرفه ای و پارک های علم و فناوری و معاونت علمی تفاهم نامه هایی تنظیم شده است. در این قسمت فکر می کنم در سطح سازمان های دولتی و یک سطح بالاتر در سطح مجلس می توانند به صورت مصوبه و قانون تصویب کنند که همان گونه که دفاتری را در سازمانها و ادارات برای استفاده از فضاهای موجود اختصاص می دهیم به این فضاها که فضای کار اشتراکی عنوان می شود می تواند جوانان مستعد و دارای ایده که نیاز به برگزاری جلسه ای یا دفتر کار موقت تا مرحله دارای توجیه فنی و اقتصادی دارد یک کمک حمایتی ارائه کنند از طرفی می توان این مسئله را به نحوی به بهره وری سازمان ها مرتبط کرد و سازمانهای حامی جوانان نوآور و خلاق، امتیاز بالاتری از لحاظ بهره وری مکانی و امکانات دیگر موجود داده شود.
مجلس و دولت می توانند به سازمان ها این اختیار را بدهند که فضاهای کم استفاده خود را در اختیار جوانان قرار دهند (مانند پارک های علم و فناوری). در ادامه فعالیت کارگروه قطعا با ارائه مجوز ما هم در این سازمان با برنامه ریزی که ایجاد کرده ایم، می توانیم زمینه را فراهم کنیم و از جوانان مستعد تا شروع فعالیت فنی و تجاری آنها حمایت کنیم.
استارت آپ های معدنی در دنیا بسیار کم است و تاکنون حدود 200 مورد عملیاتی شده است . با توجه به ماهیت خاص آن، مشکلاتی وجود دارد اما زمینه های خیلی خوبی است . چند موضوع را با شرکت های مختلف در حال پیگیری هستیم و در حد توان در حال کمک به آنها هستیم. با ظهور و بروز استارت آپ های معدنی در کشور می توان با انجام یک سری فعالیت ها، زمینه اشتغال زیادی را برای جوانان ایجاد کرد که صحبت در این خصوص با توجه به گستردگی کار، زمان بیشتری را طلب می کند و آمادگی لازم در این راستا برای کمک های معدنی و مشاوره در سازمان وجود دارد.
*آیا با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هم در این زمینه مذاکراتی داشتید؟
با توجه به مزیتی که در سازمان وجود داشت؛ یعنی فراوری سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی ، این مسئله را پیگیری کردیم و با توجه به تجربه خوب همکاران سازمان در این زمینه، این موضوع را با کارگروه توسعه صنعت و بازار جواهراتمطرح کردیم و به تفاهم هایی دست یافتیم . با کانون دانش ، صنعت و بازار جواهرات و سنگ های قیمتی ایران که مجوز آن از طرف معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری صادر شده،تفاهم نامه ای را تنظیم کردیم که کمک به بخش دانش بنیان و استارتاپ ها است.تعدادی از متخصصان جوان تاکنون برای تاسیس کارگاه یا شرکت به ما مراجعه کرده اند که به صورت رایگان آنها را کمک و مشاوره داده ایم که کمتر دچار مشکل شده و مسیر درست را انتخاب کنند. هر چند در این زمینه تعداد آنها کم بوده اما وضعیت به گونه ای است که بزودی صاحب موقعیت های کاری خوبی خواهند شد و حامی و مشاوره این جوانان خواهیم بود.
*در بحث اکتشاف، مهم ترین برنامه های سازمان زمین شناسی در سال 97 چیست؟
مهم ترین برنامه های اکتشاف سال 97 سازمان زمین شناسی کشوردر بخش اکتشافات داخلی و خرد سازمان، فعال سازی آنومالی های پهنه هایی که تاکنون بدست آمده و آزادسازی مناطقی که بخش خصوصی می تواند ادامه کار بدهد. در بخش اکتشاف کلان هم بخش اکتشافات ژئوفیزیک هوایی خصوصا با متدهای روز دنیا را پیگیر هستیم که به نحو مطلوب انجام دهیم. چنانچه طبق برنامه پیش برود، نقطه عطفی در بحث اکتشاف در کشور خواهد شد و در مبحث جذب سرمایه گذاری خارجی هم در حال ایجاد زیرساخت ها هستیم و در حال انتخاب مشاور بین المللی برای آموزش پرسنل برای تهیه گزارشات مستند می باشیم.
قطعا تا پایان سال جاری گزارش های خوبی از عملکرد سازمان به شما ارائه خواهیم کرد و یکی از موارد این است که واگذاری حداقل 10 مورد از گواهی کشف های سازمان انجام خواهد پذیرفت و همایش بین المللی تخصصی اکتشاف معادن در ایران با محوریت سازمان زمین شناسی در زمستان 97 برگزار خواهد شد.