مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صمت گفت: صادرات به افغانستان به علت مشکلات سیاسی که در این کشور به وجود آمد به مدت دوهفته متوقف شد و ماشین‌های حمل بار هم در گمرکات مانده بودند، وضعیت خطر در این کشور شدید بود و خود راننده‌ها هم این ریسک را نمی‌کردند. ولی خوشبختانه دوباره از سرگرفته و مشکل صادرات به این کشور حل شد.

به گزارش جهان معدن :سیف‌الله امیری در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، در مورد وضعیت تولید فولاد در کشور اظهار کرد: مطابق سال‌های گذشته تولید و صادرات در حال انجام بود و مشکل خاصی هم نبود و حتی تولید بسیار بیشتر از سال‌های گذشته بود اما با شرایطی که با قطع برق برای واحدهای فولادی به وجود آمد تولید آنها کاهش یافت. میزان کاهش 30 تا ۴۰ درصد بوده .

وی افزود: در سال 99 حدود 29 میلیون تن تولید فولاد داشتیم که این رقم در 5 ماهه سال 1400 به 10.5 میلیون تن می‌رسد که به نظر چندان عقب نیستیم. در محصولات فولادی نیز در سال 99 حدود 20.7 میلیون تن تولید داشتیم که در پنج ماهه 1400 به 9.7 تا 10 میلیون تن رسیده است.

امیری در مورد میزان صادرات محصولات فولادی کشور بیان کرد: میزان صادرات محصولات فولادی در 4 ماهه امسال 11 میلیون و 630 هزار تن بوده که 104 درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد را تجربه کرده است. همه محصولات فولادی به جز ورق سرد که به علت مصرف داخلی 83 درصد منفی بود، از 24 تا 160 درصد رشد داشته‌اند. علت افزایش صادرات این بود که با قطعی برق بسیاری از صنایعی که از فولاد استفاده می‌کردند با کاهش تولید مواجه بودند و فولاد در بورس به فروش نمی‌رفت و تولیدکنندگان مجبور به صادرات محصولاتی که در انبار داشتند شدند.

وی با اشاره به آمار مرتبط به محصولات فولادی گفت : از ابتدای سال 1400 تا ابتدای مرداد ماه در مورد میلگرد 3 میلیون و 476 هزار تن تولید داشتیم، عرضه برای این محصول 2 میلیون و 48 هزار تن و تقاضا 1 میلیون و 520 هزار تن و حجم معامله در بورس 736 هزار تن بود. میانگین قیمت این محصول در این مدت نیز 13 هزار و 400 تومان بود. در مورد تیرآهن تولید 399 هزار تن تولید در 5 ماهه داشتیم که میزان عرضه 659 هزار تن، تقاضا 690 هزار تن و حجم معامله در بورس 321 هزار تن بوده است. برای نبشی نیز میزان تولید در مدت مشابه 590 هزار تن، عرضه 32 هزار تن، تقاضا 4هزار تن و حجم معاملات 2 هزار تن و میانگین قیمت 13 هزار و 500 تومان بوده است.

مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صمت ادامه داد: ورق گرم 3 میلیون و 226 هزار تن تولید داشته که میزان عرضه آن در بورس 1 میلیون و 686 هزار، تقاضا 1 میلیون و 400 هزار تن بوده و 1 میلیون و 175 هزار میلیون تن به قیمت 20 هزار و 300 تومان فروش رفته است. تولید شمش فولادی 10 میلیون و 500 هزار تن بوده، عرضه 2 میلیون و 337 هزار تن، تقاضا 2 میلیون و 662 هزار تن، حج معامله 1 میلیون و 329 هزار تن بوده است قیمت آن نیز 12 هزار و 270 تومان بود. اعداد به خوبی نشان می‌دهند که محصولات عرضه شده فروش نرفته‌اند.

وی همچنین درباره تغییرات قیمتی این محصولات گفت: قیمت‌ها اخیرا با افزایش مواجه بوده‌اند، ورق فولادی تا 24 هزار تومان و شمش تا حدود 16 هزار تومان رسیده بود. هفته گذشته قیمت ورق فولادی 3500 تومان و قیمت شمش 1000 تومان کاهش یافت. این کاهش قیمت‌ها ادامه خواهد داشت و ما برنامه‌ریزی می‌کنیم که در مورد فولاد هم مانند سیمان ساماندهی قطعی انجام شود تا قیمت‌ها به میزان واقعی خود برسند.

امیری در پاسخ به سوالی در مورد علل افزایش قیمت فولاد تصریح کرد: یکی از علل افزایش قیمت فولاد نوسان نرخ ارز بود، افزایش قیمت جهانی و عوامل دیگر بوده است.قبلاآهن اسفنجی بین واحدها با قیمت 6500 تومان عرضه می‌شد (۵۰ درصدشمش فولاد خوزستان)، در آن زمان قیمت شمش 10 تا 11 هزار تومان بود. وقتی آهن اسفنجی در بورس عرضه شد قیمت پایه بیش از این در بورس کالا رقم خوردو به همین علت قیمت شمش تا 16 هزار تومان رسید. از طرفی آقای جهانگیری به ما دستور دادند که حق دخالت در قیمت‌گذاری نداریم و از طرف دیگر بورس چنین قیمتی روی آهن اسفنجی گذاشت و این مشکلات پیش آمد. تاثیر قطعی برق بر قیمت فولاد تاثیر داشت اما آنقدر زیاد نبود.

وی همچنین با اشاره به میزان خسارات واحدهای تولیدی از قطعی برق اظهار داشت: میزان خسارت حاصل از قطعی برق بر صنایع فولادی هنوز به ما اعلام نشده است اما خسارت این موضوع به صنایع سیمان به ازای هر روز 52 میلیارد تومان بوده است. میزان خسارت به صنایع فولادی بسیار بیشتر از این رقم است چراکه اگر ما 79 واحد سیمانی در کشور داریم میزان واحدهای فولادی و زیرمجموعه آنها بسیار زیاد است.

وی خاطرنشان ساخت: در زمینه صادرات، کار به منوال قبل درحال انجام است و مشکلی وجود ندارد. صادرات به افغانستان به علت مشکلات سیاسی که در این کشور به وجود آمد به مدت دوهفته متوقف شد و ماشین‌های حمل بار هم در گمرکات مانده بودند، وضعیت خطر در این کشور شدید بود و خود راننده‌ها هم این ریسک را نمی‌کردند. ولی خوشبختانه دوباره از سرگرفته و مشکل صادرات به این کشور حل شد و ماشین‌ها در گمرکات در حال عبور و مرور هستند. اما هنوز برآوردی از میزان صادرات بعد از ازسرگیری انجام نداده‌ایم.

وی افزود: در مورد کشورهای حوزه خلیج فارس نیز از آنجا که میزان صادرات ما به طور کلی افزایش داشته، و میزان صادرات فولاد ما به این کشورها بسیار خوب و بهتر از گذشته هم شده است.

مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صمت اضافه کرد: از تولیدکننده‌ها می‌خواهیم که همه کالای خود را در بورس عرضه کنند تا نیاز داخل برآورده شود، برای ما اولویت اول و دوم نیاز داخل است بنابراین کالای خود را در بورس عرضه کنند تا صنایع داخلی به مشکل برنخورند. آنچه که در داخل نیاز نبود می‌تواند صادر شود و مشکلی از این جهت نیست و حتی کمک هم می‌کنیم.

صادرات فولاد ایران به افغانستان متوقف شد. بنابر اعلام یک منبع آگاه، ایران صادرات فولاد به افغانستان را به دلایل شرایط پیش آمده متوقف کرده است.

به گزارش جهان معدن به نقل از تعادل، ایران بزرگ‌ترین صادرکننده فولاد به افغانستان است و سالانه بین 300 تا 350 هزار تن به این کشور صادرات دارد؛ یعنی 25 درصد کل نیاز این کشور به فولاد را تأمین می‌کند. البته توقف صادرات فقط مربوط به فولاد نیست؛ چراکه بنابراعلام برخی منابع حدود یک‌ماه است که کلا صادرات به افغانستان متوقف شده است.

از طرفی، با تسلط طالبان بر افغانستان، این پرسش قابل طرح است؛ آیا صادرات ایران به این کشور کلا متوقف می‌شود یا با افت روبرو خواهد شد؟ برخی کارشناسان بر این باورند، احتمالا طی چند هفته‌ آینده صادرات ایران به افغانستان از سر خواهد گرفته شد.

اما پیش بینی سرپرست سابق سازمان توسعه تجارت، با توجه به شرایط فعلی، این است که صادرات به افغانستان در نیمه دوم سال متوقف نمی‌شود اما دچار افت خواهد شد. او در عین حال، ادامه روند تجارت ایران با این کشور را متاثر از دو عامل می‌داند. نخست اینکه روابط طالبان با دنیا عادی نشود؛ که دراین صورت یک فرصت تجاری مناسب برای ایران فراهم می‌شود تا نیازهای اولیه افغانستان را به سرعت تامین کند. موضوع دوم اینکه آیا طالبان پول لازم را برای پرداخت هزینه کالاهای صادراتی به ایران دارد یا خیر. در همین حال، اما نایب رییس اتاق ایران از آمادگی بخش خصوصی برای توسعه همکاری‌های اقتصادی وصنعتی با افغانستان خبر داده و تاکید کرده که سیاست‌گذاران باید با همکاری بخش خصوصی، سند توسعه روابط اقتصادی با افغانستان را به پیش ببرند.

اقتصاد افغانستان در طول سال‌های گذشته هرچند تحت تاثیر جنگ‌های داخلی و مشکلات گسترده با محدودیت‌های جدی مواجه بود، اما همچنان این کشور به عنوان یکی از اصلی‌ترین اهداف صادراتی ایران، می‌تواند در آینده نقشی کلیدی در واردات کالاهای ایرانی داشته باشد. از همین رو، ایران نیز در طول سال‌های گذشته توانسته نقش خود به عنوان اصلی‌ترین تامین‌کننده کالا در افغانستان را حفظ کند، هرچند آمارهای کاهشی سال‌های گذشته و افزایش نقش آفرینی کشورهای رقیب در این حوزه، زنگ خطر صادراتی جدیدی برای ایران به صدا در آورده است.

جزییات روند تجارت خارجی نشان از این دارد که صادرات کالا به افغانستان تا پایان مرداد ماه سال جاری ۲ میلیون و ۱۶۵ هزار تن به ارزش ۸۸۵ میلیون دلار بوده است. از آن سو، آمارها نشان می‌دهد که ایران در فصل نخست سال ۱۴۰۰، توانسته ۵۷۰ میلیون دلار با وزن ۱۴۰۰ تن به افغانستان صادر کند. این عدد در قیاس با مدت مشابه سال قبل، از نظر ارزش افزایشی حدودا ۷۵ میلیون دلاری را نشان می‌دهد اما از نظر وزنی صادرات ایران حدودا ۷۲ هزار تن کاهش یافته است. حال نکته نگران‌کننده ماجرا اینجاست که طبق آمار در سال ۲۰۱۹ ایران سهم ۱۸ درصدی را در بازار افغانستان به خود اختصاص داده بود و مهم‌ترین کشور تامین‌کننده کالای افغانستان بود، اما در سال ۲۰۲۰ حجم تجارت ایران به افغانستان با ۱۷ درصد کاهش روبرو بوده، این در حالی است که کشور‌های چین، ترکیه، پاکستان، روسیه، هند و امارات متحده عربی به دنبال افزایش سهم تجاری خود در افغانستان هستند. در همین حال، با شروع ناآرامی در افغانستان برخی صادرکنندگان ایرانی از این وضعیت ابراز نگرانی کردند.

     توقف صادرات فولاد به افغانستان

اما درتازه‌ترین خبر از تحولات تجاری با افغانستان، خبرگزاری فارس به نقل از S&P گلوبال، نوشته است که منابع آگاه اعلام کردند: ایران صادرات فولاد به افغانستان را به خاطر شرایط سیاسی و مشکلات لجستیکی پیش آمده در افغانستان متوقف کرده است. ایران بزرگ‌ترین صادرکننده فولاد به افغانستان است و سالانه بین 300 تا 350 هزار تن به این کشور صادرات دارد. در واقع ایران 25 درصد کل نیاز افغانستان به فولاد را تأمین می‌کند. بخش قابل توجهی از فولاد صادراتی به افغانستان توسط شرکت فولاد اصفهان و خراسان تولید می‌شود. ایران همچنین با افغانستان قرارداد فروش ریل آهن نیز دارد. ترکیه، پاکستان و چین از جمله دیگر تأمین‌کنندگان فولاد افغانستان هستند. چند هفته‌ای می‌شود که روند صادرات فولاد ایران به افغانستان پایین آمده اما کارشناسان بر این باورند که احتمالا طی چند هفته‌ آینده صادرات ایران به افغانستان از سر خواهد گرفته شد. یک کارگزار فولاد در تهران می‌گوید صادرات به افغانستان که یکی از بازارهای هدف به شمار می‌رود حدود یک ماه است که متوقف شده و در حال حاضر هیچ صادراتی انجام نمی‌شود. گفته می‌شود ایران صادرات سوخت به افغانستان را از سر گرفته اما هنوز در شرایط کنونی از سرگیری صادرات فولاد در اولویت نیست.

     اثر حضور طالبان بر تجارت ایران

در همین حال، محمدرضا مودودی سرپرست سابق سازمان توسعه تجارت ایران درباره تاثیر حضور طالبان در افغانستان بر روابط تجاری بین ایران و افغانستان، گفته است: در طول سال‌های گذشته افغانستان همواره یکی از کشورهای مهم صادراتی ما بعد از عراق بوده است، بنابراین این کشور یکی از بازارهای هدف صادراتی پرتنوع برای ایران به شمار می‌رود. به گفته او، از محاسن صادرات به کشورهایی مانند افغانستان و عراق تنوع سبد صادراتی و صادرات کالاهای با ارزش افزوده بالا است. مودودی با اشاره به اینکه بیش از 40 درصد بازار افغانستان از کالاهای صادراتی ایران تامین می‌شود، به «فارس» عنوان کرده: از 8 میلیارد دلار واردات سالانه به کشور افغانستان 3.5 میلیارد دلار آن توسط ایران انجام می‌شود بنابراین این کشور به لحاظ روابط تجاری برای ایران کشور با اهمیتی به شمار می‌رود. سرپرست سابق سازمان توسعه تجارت ایران همچنین در مورد اینکه روند روابط تجاری بین دو کشور ایران و افغانستان از این پس با توجه به تسلط طالبان به این کشور چگونه خواهد بود، بیان کرده: وضعیت روابط تجاری ایران با افغانستان به دو موضوع بستگی دارد یکی اینکه آیا روابط طالبان با دنیا عادی می‌شود که اگر این روابط عادی نشود، در نتیجه این فرصت برای ایران فراهم می‌شود که نیازهای اولیه کشور افغانستان را به سرعت تامین کند و این مساله قطعا یک فرصت تجاری خوبی را برای ایران فراهم خواهد کرد. بنابه اظهارات مودودی، نکته دوم در خصوص ادامه روند تجاری ایران و افغانستان این است که آیا طالبان پول لازم را برای پرداخت هزینه کالاهای صادراتی به ایران دارد؟ او در ادامه گفته است: میزان صادرات به این کشور از سوی ایران سالانه چند میلیارد دلار است که رقم بزرگی است و ادامه روند تجارت ایران به افغانستان نیز بستگی به این دارد که ظرفیت پرداخت هزینه کالاهای صادراتی وجود داشته باشد. مودودی با بیان اینکه در افغانستان سهم عمده‌ای از مدیریت اجرایی به عهده بخش خصوصی است و دولت نقش زیادی ندارد، گفت: با توجه به شرایط فعلی در افغانستان تعداد زیادی از سرمایه‌گذاران و تاجران افغانستانی از این کشور خارج شده‌اند یا به صورت موقت فعلا فعالیت تجاری انجام نمی‌دهند، بنابراین ادامه برقراری روابط تجاری ایران و افغانستان بستگی به بازگشت سرمایه‌ها و برقراری دوباره روابط تجاری توسط بخش خصوصی دارد.

     صادرات به افغانستان افت می‌کند

مودودی با تاکید بر اینکه یقینا ایران در تجارت با افغانستان دچار افت خواهد شد، گفت: همانطور که بیان شد در شرایط ناپایدار فعلی در افغانستان، بسیاری از تجار و فعالان اقتصادی سرمایه‌ها خود را از افغانستان خارج کرده‌اند لذا یقینا تا مدتی افت تجارت با افغانستان را شاهد خواهیم بود اما با پایدار شدن شرایط در افغانستان رشد روابط تجاری بین دو کشور نیز متوقف خواهد شد. به گفته او، در حال حاضر روابط تجاری در تمام مرزهای ایران و افغانستان برقرار نیست و لذا در نیمه دوم سال شاهد افت صادرات به افغانستان خواهیم بود. مودودی همچنین با بیان اینکه تجار ایران در افغانستان کمتر حضور دارند، بیان کرده که روابط تجاری بین دو کشور ایران و افغانستان به این صورت بوده است که تجار افغانستانی از داخل ایران یا گمرکات کالاها را تحویل می‌گرفتند بنابراین روابط تجاری بین دو کشور کاملا به بازگشت سرمایه‌های فعالان اقتصادی بستگی دارد. مودودی در عین حال تاکید کرده که با توجه به شرایط موجود روابط تجاری ایران و افغانستان در 6 ماهه دوم سال افت می‌کند اما متوقف نمی‌شود.

   آمادگی بخش خصوصی برای حضور در بازار افغانستان

در همین حال، محمد امیرزاده عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با تاکید بر اینکه حفظ بازار صادراتی افغانستان برای ما بسیار حائز اهمیت است، گفت: باید فرصتی را فراهم کنیم که سرمایه‌های تجار افغانستان به جای اینکه جذب بازارهای ترکیه و پاکستان شود، جذب بازارهای ایران شود، ضمن اینکه به مردم بی‌پناه افغانستان پناه دهیم. به گفته او، یکی از فرصت‌ها برای توسعه روابط تجاری با افغانستان صادرات گاز به این کشور و واردات سنگ آهن از افغانستان است، بنابراین با واردات سنگ آهن از این کشور فرصت‌های سرمایه‌گذاری در معادن سرشار این کشور به وجود می‌آید که هم فشار به بازار کار ایران کم می‌شود و هم امنیت بیشتری برای تبادلات تجاری فراهم می‌شود.

نایب رییس اتاق ایران از آمادگی بخش خصوصی برای توسعه همکاری‌های اقتصادی و صنعتی با افغانستان خبر داده و گفته است: امیدوارم سیاست‌گذاران کشور با همکاری بخش خصوصی، سند توسعه روابط اقتصادی با افغانستان را به پیش ببرند، زیرا هرچه در توسعه داخلی افغانستان شرکت و در فراوری معادن آنها کمک کنیم، موجب اشتغال در افغانستان خواهد شد که به نوعی فشار را از بازار کار ایران هم کم خواهد کرد. امیرزاده با بیان اینکه باید بدون قید و شرط به اقتصاد نگاه کنیم، گفت: با توجه به اینکه ایران از ذخایر بالای انرژی و افغانستان از ظرفیت‌های بالای معدنی برخوردار است، این دو مزیت می‌تواند برای اقتصاد ما موثر باشد حتی اگر کشورهای دیگری هم بخواهند در افغانستان سرمایه‌گذاری کنند ما می‌توانیم با ایجاد امنیت انرژی در توسعه افغانستان و به تبع آن رونق اقتصادی دو کشور موثر باشیم.

بنابه اظهارات این فعال بخش خصوصی، هرچه در افغانستان توسعه کار، صنعت و اشتغال اتفاق بیفتد و هرچه بتوانیم در خدمات¬دهی به عمران و آبادی این کشور کوشش کنیم هم برای امنیت ما مهم است و هم یک رابطه پایدار اقتصادی شکل خواهد گرفت.

همچنین به گفته امیرزاده، افغانستان از ذخایر بالای سنگ آهن برخوردار است که می‌توانیم راهگذری امن برای فراوری و صادرات محصولات معدنی افغانستان از طریق ایران به بازارهای هدف صادراتی باشیم و هم با تامین انرژی برای فراوری مواد معدنی در افغانستان، بازاری مطمئن برای صادرات انرژی خود فراهم کنیم. نایب‌رییس اتاق ایران درعین حال تاکید کرده که باید به طرف‌های تجاری افغانستان محیط امن و اطمینان بخشی را ارایه کنیم تا مسیر اقتصادی ما لطمه نخورد یعنی درعین اینکه از خانواده‌های افغانستانی استقبال می‌کنیم باید فضایی ایجاد کنیم که فعالان اقتصادی افغانستان جذب کشور ما شوند که در روند توسعه اقتصادی دو کشور نقش موثری دارد.

علیرضا بابازاده مدیرعامل پتروشیمی خراسان از عرضه نخستین محموله اوره این شرکت در رینگ صادراتی بورس کالا طی هفته آینده خبر داد.

به گزارش جهان معدن به نقل از شستا رسانه، بابازاده گفت: نخستین محموله از اوره پتروشیمی خراسان به میزان ۵۰۰ تن هفته آینده در رینگ صادراتی بورس کالای ایران عرضه می شود.

مدیرعامل پتروشیمی خراسان افزود: این اقدام با هدف ایجاد شفافیت حداکثری در عرضه ها، عمومیت بخشیدن بیشتر به فروش و کشف قیمت های مطلوب انجام می شود.

عضو هیات مدیره پتروشیمی خراسان تاکید کرد: شرکت های دارای مجوز به خرید از بورس کالا می توانند نسبت به خریداری محصول اوره اقدام کنند.

میزان صادرات شمش، محصولات فولادی و آهن اسفنجی در کشور طی 4 ماهه نخست امسال به ترتیب 52، 104 و 569 درصد افزایش یافت.

به گزارش جهان معدن براساس گزارش انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، از ابتدای فروردین تا پایان تیر، 2 میلیون و 528 هزار تن شمش (بیلت، بلوم و اسلب) صادر شد. این رقم در مدت مشابه سال گذشته، یک میلیون و 665 هزار تن بود.

همچنین میزان صادرات محصولات فولادی (تیرآهن، میلگرد، ناودانی، نبشی، انواع ورق و غیره) در کشور طی 4 ماهه نخست1400، حدود یک میلیون و 163 هزار تن بود. میزان صادرات این محصولات در کشور طی مدت مشابه سال گذشته، 571 هزار تن بود.

افزایش صادرات آهن اسفنجی

میزان صادرات آهن اسفنجی نیز از ابتدای فروردین تا پایان تیر به 415 هزار تن رسید. این رقم در مدت مشابه سال گذشته، 62 هزار تن بود.

کاهش واردات محصولات فولادی

همچنین، طی 4 ماهه نخست امسال، میزان واردات «شمش» یک هزار تن و «محصولات فولادی» 268 هزار تن بود که در مقایسه با میزان واردات مدت مشابه سال گذشته (یک هزار تن و 279 هزار تن)، به ترتیب صفر درصد و 4 درصد کاهش یافت.