عرضه سنگین سنگ آهن کلوخه و ورق فولاد در بورس کالا
تالار محصولات صنعتی و معدنی بورس کالای ایران روز دوشنبه ۱۰ آبان ماه میزبان عرضه ۲۳۰ هزار تن سنگ آهن کلوخه از سوی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران و ۲۳۸ هزار و ۵۹۰ تن انواع ورق فولادی شرکت فولاد مبارکه اصفهان شامل ۲۰۰ هزار و ۹۰ تن ورق گرم، ۲۰ هزار تن ورق سرد، ۶۵۰۰ تن ورق رنگی، ۶ هزار تن ورق قلع اندود و ۶ هزار تن ورق گالوانیزه است.
به گزارش جهان معدن به نقل ازکالاخبر؛ ۱۱ هزار تن مس کم عیار، یک هزار و ۴۱۰ تن مس مفتول، ۱۹۰ تن مس کاتد، و ۲۰ کیلوگرم شمش طلا نیز در تالار مذکور عرضه می شود.
براساس این گزارش، ۵۵ هزار و ۳۶۶ تن مواد پلیمری، قیر، روغن پایه، وکیوم باتوم و گوگرد در تالار فرآورده های نفتی و پتروشیمی بورس کالا عرضه می شود.
تالار صادراتی بورس کالا در این روز میزبان عرضه ۲۱ هزار و ۶۷۵ تن قیر، ۵۰۰ تن الکیل بنزن سنگین و ۴۸ تن عایق رطوبتی است.
بازار فرعی بورس کالای ایران نیز شاهد عرضه یک هزار و ۶۵۶ تن الیاف استیپل پلی استر، انیدرید فتالیک و بوتادین است.
مس کاتدی شرکت مس در رینگ صادراتی بورس کالا عرضه می‌شود
دکتر اردشیر سعدمحمدی مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران از عرضه موفق کاتد برای نخستین بار در رینگ صادراتی بورس کالا خبر داد.
به گزارش جهان معدن به نقل ازمس پرس، مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران با اعلام این مطلب در جلسه تولید مجتمع مس سرچشمه رفسنجان، افزود: با توجه به هماهنگی‌های صورت گرفته با سازمان بورس، صادرات مس کاتدی از طریق رینگ صادراتی بورس کالا انجام خواهد شد.
به گفته سعدمحمدی این امر در راستای شفاف‌سازی برای فروش خارجی شکل می‌گیرد؛ چراکه ایجاد شفافیت و رقابت برای صادرات مس، حرکتی جدید و جذاب است.
مدیرعامل شرکت مس با اشاره به تولید 7 ماهه شرکت گفت: تا پایان مهر ماه سال جاری 167 هزار و 740 تن کاتد تولید شده؛ در حالی‌که فروش شرکت بیش از 173 هزار تن بود که نشان می‌دهد میزان فروش از میزان تولید پیشی گرفته است.
شکوفایی مس از سال آینده کلید میخورد
وی با بیان این که به دلیل بهره‌برداری از طرحهای توسعه، شکوفایی شرکت مس از سال 1401 شروع می‌شود، افزود: معدن و کارخانه تغلیظ درآلو تا پایان امسال، معدن و کارخانه تولید کنسانتره دره‌زار و کارخانه فلوتاسیون سرباره در فروردین سال آینده راه‌اندازی میشوند.
سعدمحمدی ابراز امیدواری کرد افزایش سرمایه شرکت مس تا پایان آبان ماه سال جاری انجام شود.
وی از زحمات و تلاش خستگی ناپذیر مدیران، مجریان و کارکنان شرکت مس تقدیر کرد و گفت: این اتفاقات خوب و اثرگذار به همت تلاش همه مجموعه شرکت مس رقم خورده است.
مدیرعامل شرکت مس یادآور شد: در طرحهایی مانند بهره‌برداری از معدن و کارخانه تغلیظ مس سریدون و فاز سوم سرچشمه برنامه‌ریزی دقیقی لازم است تا با شتاب و تلاش بیشتری اجرایی شود. همچنین، سایر پروژه‌های توسعه‌ای شرکت مس نیز باید با سرعت بیشتری حرکت کرده و اجرایی شوند.
سعدمحمدی همچنین با اشاره به قهرمانی تیم مینی فوتبال مجتمع مس سرچشمه در مسابقات شرکت‌های جهان(fifco)، این موفقیت را به خانواده بزرگ صنعت مس و کارکنان مجتمع مس سرچشمه، تبریک گفت.
وی با بیان اینکه این ارزشمند است که در همه سطوح توسعه‌ها را به طور متوازن شکل دهیم، تأکید کرد: این پیروزی، موفقیتی ارزشمند است؛ چرا که نام مس در دنیا مطرح شده و هم پرچم کشور به اهتزاز درآمد و هم پرچم صنعت مس شناسانده شد.
ثبات و آرامش بازار سیمان نتیجه ورود کل تولید به بورس کالاست
معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت گفت: خوشبختانه دیدیم که در حال حاضر سیمان به قیمت پیش از قطعی‌های برق رسیده و مشکلات حل‌شده است؛ همچنین می‌توان گفت که دلال‌بازی‌ها تقریبا از بین رفته است و دیگرکسی نمی‌تواند اقدام به خرید و انبار سیمان کرده و زمینه افزایش قیمت را فراهم کند.
به گزارش جهان معدن به نقل ازروزنامه رسالت، اسدالله کشاورز گفت: همان‌طور که بارها اعلام شد، قطعی‌های برق سبب شد که قیمت سیمان به‌شدت افزایش یابد و درنتیجه تنها راهی که می‌توانستیم بازار را کنترل و بساط دلال‌بازی‌ها را جمع کنیم، این بود که تمامی زنجیره از تولیدکننده تا مصرف‌کنندگان خرد را به سمت بورس کالا سوق دهیم.
خوشبختانه دیدیم که نتیجه مطلوب هم داشت و در حال حاضر سیمان به قیمت پیش از قطعی‌های برق رسیده و مشکلات حل‌شده است.
همچنین می‌توان گفت که دلال‌بازی‌ها تقریبا از بین رفته است و دیگرکسی نمی‌تواند اقدام به خرید و انبار سیمان کرده و زمینه افزایش قیمت را فراهم کند.
وی تأکید کرد: این کار نه‌تنها هیچ هدف سیاسی نداشته بلکه در جهت کنترل بازار و ایجاد شفافیت بوده است و مهم‌تر اینکه سیمان به دست مصرف‌کننده اصلی برسد.
در حال حاضر همه تولیدکنندگان سیمان وارد بورس شده و ثبت‌نام خود را تکمیل کرده‌اند. تعدادی از مصرف‌کنندگان و عاملان فروش خرد باقی‌مانده‌اند که آنها نیز به‌تدریج وارد میشوند. تنها بحث تعدادی از پروژه‌های عمرانی که ممکن است در آینده آغاز شود، وجود دارد که اجراکنندگان آن نیز می‌توانند در زمان نیاز، ثبت‌نام و خرید خود را انجام دهند.
معاون معدنی وزارت صمت خاطرنشان کرد: باتوجه به اینکه دیگر هیچ‌گونه امکان عرضه خارج از بورس وجود ندارد، تخلفی صورت نخواهد گرفت. در این صورت زمانی که عملا فروش خارج از سیستم انجام نشود، خریداری هم خارج از این سیستم وجود ندارد و تمامی معاملات شفاف انجام می‌شود.
کشاورز در رابطه با صادرات سیمان نیز اظهار کرد: با توجه به اینکه در کشور در حوزه سیمان، مازاد تولید وجود دارد و نمی‌توان آن را انبار کرد، اگر صادرات صورت نگیرد، سیمان تولیدی در بازار داخل مشتری نخواهد داشت. کارخانه‌های سیمان پس از عرضه در بورس، چنانچه مشتری و تقاضا نداشته باشند، مجاز به صادرات خواهند بود. تمامی مصرف‌کنندگان سیمان هم وارد بورس کالا و عضو سامانه جامع تجارت شده‌اند و می‌توانند به هر میزان که نیاز داشته باشند، سیمان موردنیاز خود را دریافت کنند. سیمان مازاد بر عرضه که مشتری ندارد به صادرات اختصاص خواهد یافت.
کشاورز صادرات سیمان با ریال را رد کرد و گفت: تمامی کالاهای صادراتی اعم از سیمان و فولاد و... تحت کنترل هستند و با ارز کشورهای مقصد به فروش می‌رسند و ما نیز رصد می‌کنیم که ارز صادراتی حتما بازگردانده شود. در مورد نرخ‌های صادراتی نیز به‌ویژه در حوزه سیمان نمی‌توان گفت که این کار به‌صرفه نیست اما توجیه بسیار پایینی دارد. به‌هرحال بالغ‌بر ۱۰ میلیون تن مازاد نیاز بازار داخل، تولید داریم که قابل انبار شدن نیست. همچنین برای آنکه بتوانیم مراودات بین کشورهای همسایه را حفظ کنیم، بایستی صادرات داشته باشیم.
وی خاطرنشان کرد: ممکن است این صادرات سود چندانی نداشته باشد اما به سبب حفظ جایگاه ایران در جامعه بین‌المللی مجبوریم این کار را انجام دهیم. البته این بدان معنا نخواهد بود که نیاز بازار بی‌پاسخ خواهد ماند. تولیدکنندگان اجازه صادرات حتی یک کیلوگرم غیر از آنچه که در بورس عرضه می‌شود را ندارند، مگر آنکه در بورس کالا تقاضایی برای آن وجود نداشته باشد.
قیمت آلومینیوم ۱۷ دلار افزایش یافت
روز دوشنبه ۲۶ مهر ماه، قیمت آلومینیوم در بورس فلزات لندن نسبت به روز معاملاتی قبل از آن، ۰.۵ درصد افزایش پیدا کرد و به سه هزار و ۱۸۰ دلار رسید.
به گزارش جهان معدن به نقل از فلزات آنلاین، قیمت آلومینیوم در بورس فلزات لندن، دیروز دوشنبه ۲۶ مهر ماه، نسبت به آخرین معاملات انجام شده (جمعه ۲۳ مهر ماه)، ۰.۵ درصد معادل ۱۷ دلار رشد داشت. به گونه‌ای که در جمعه ۲۳ مهر ماه، آلومینیوم سه هزار و ۱۶۳ دلار به ازای هر تن قیمت‌گذاری شد و قیمت آن دیروز به سه هزار و ۱۸۰ دلار به ازای هر تن رسید.
همچنین روز دوشنبه ۲۶ مهر ماه، قیمت آلومینیوم در بورس فلزات لندن نسبت به هفته قبل، با رشد ۵.۳ درصدی معادل ۱۶۰ دلار، از سه هزار و ۲۰ دلار به ازای هر تن به سه هزار و ۱۸۰ دلار به ازای هر تن رسیده است.
میانگین موجودی این فلز در انبارهای بورس فلزات لندن نیز با ۳۸ هزار و ۷۰۰ تن کاهش از یک میلیون و ۱۵۰ هزار و ۲۲۵ تن در هفته گذشته به یک میلیون و ۱۱۱ هزار و ۵۲۵ تن در هفته اخیر رسیده است.
ثبت معامله شمش طلا و ورق فولاد در تالار صنعتی
تالار محصولات صنعتی و معدنی بورس کالای ایران، روز دوشنبه ۲۶ مهرماه، میزبان دادوستد ۶ کیلوگرم شمش طلا، ۱۲ هزار تن انواع ورق فولادی بود؛ همچنین معامله ۲۶ هزار و ۲۹۰ تن سیمان، یک هزار تن آهن اسفنجی و ۱۲۵ تن شمش آلومینیوم نیز در این تالار به ثبت رسید.
به گزارش جهان معدن به نقل از کالاخبر؛ ۵۰ هزار و ۳۰۰ تن قیر و ۵۵ تن عایق رطوبتی نیز در تالار صادراتی بورس کالای ایران به فروش رسید.
تالار فرآورده های نفتی و پتروشیمی بورس کالای ایران هم در این روز معامله ۳۰ هزار تن وکیوم باتوم، ۲۲ هزار و ۴۷۸ تن مواد پلیمری، یک هزار و ۸۴۳ تن روغن پایه، یک هزار تن گوگرد و ۶۸۵ تن قیر را تجربه کرد.
بازار فرعی بورس کالای ایران نیز در این روز شاهد معامله یک هزار تن اکسید آلومینیوم و ۵۲۰ تن الیاف استیپل پلی استر بود.
قیمت سنگ آهن کاهشی شد
معاملات آتی سنگ آهن ریزش شدیدی را به دنبال داده های اقتصادی ضعیف از سوی چین به ثبت رساند که نشان دهنده کندی فعالیت های صنعتی به دلیل قطعی برق است.
به گزارش جهان معدن به نقل ازکالاخبر؛ معاملات آتی بورس کالای دالیان DCE برای تحویل در ماه ژانویه در جلسه معاملاتی صبح امروز دوشنبه ۱۸ اکتبر با ۱.۲۴ درصد یا ۹ یوان (۱.۴۰ دلار) افت روزانه به ۷۱۸.۵ یوان در هر تن (۱۱۱.۷۵ دلار) رسید.
با این حال معاملات آتی میلگرد با رشد ۰.۰۴ درصدی یا ۲ یوانی (۰.۳ دلار) روزانه در طول جلسه معاملاتی صبح امروز به ۵۴۹۰ یوان در هر تن (۸۵۳.۷۰ دلار) رسید.
رشد تولید ناخالص داخلی چین (GDP) در سه ماهه سوم سال به ۴.۹ درصد رسید که کمتر از برآوردهای بازار یعنی ۵.۲ درصد می باشد، درحالی که تولید صنعتی در ماه سپتامبر ۳.۱ درصد رشد کرده ولی همچنان کمتر از انتظار رویترز یعنی ۴.۵ درصد می باشد.
رشد کم نشان دهنده کند شدن فعالیت اقتصادی در چین است، در شرایطی که کمبود برق ادامه دارد و فعالیت های صنعتی را محدود کرده و ممکن است تا پایان سال ادامه یابد.
بخش املاک و مستغلات ورشکسته چین نیز سرعت بهبود رشد این کشور را کند کرده است و فعالیت های ساختمانی را در سه ماهه چهارم محدود می کند.
به گزارش رویترز متوسط تولید روزانه فولاد خام چین در سپتامبر به کمترین میزان در سه سال گذشته رسید و ۲.۴۶ میلیون تن شد که ۸.۶ درصد از متوسط تولید در ماه آگوست کمتر است.
برخی کاهش ها در فعالیت های ذخیره سازی مجدد سنگ آهن در میان کارخانه های چینی وجود دارد و بیشتر کارخانه ها با توجه به عدم قطعیت بازار درمورد محدودیت های تولید فولاد و وضعیت قطعی برق، در خرید ریسک نمی کنند.
بنابراین بسیاری از کارخانه ها ترجیح می دهند محموله های فاین عیار متوسط تخفیف دار را با هدف صرفه جویی در هزینه ها خریداری کنند درحالی که محموله های فاین عیار بالا برایشان گران می باشد.
بر همین اساس برخی فعالان تجاری بازار انتظار دارند قیمت محموله های فاین عیار بالا بیشتر کاهش یابد زیرا محموله های بیشتری در سه ماهه چهارم وارد بنادر چین می شود.
همچنین تقاضا برای محموله های لامپ FMG به دلیل تخفیفات و مقرون به صرفه بودن آن افزایش یافته اگرچه برخی فعالان تجاری با توجه به محدودیت های برق که بر استفاده از سنگ آهن لامپ تاثیر می گذارد، در خرید محتاط عمل می کنند.
بدین ترتیب پلاتس شاخص قیمت سنگ آهن ۶۲ درصد را با ۱.۳ دلار کاهش ۱۲۴.۱۵ دلار اعلام کرد و متال بولتن شاخص قیمت کنسانتره ۶۵ درصد را با ۱۰ سنت افت ۱۴۸.۱۰ دلار گزارش داد.
عرضه نزدیک به ۲۰۰ هزار تن شمش، تختال و ورق فولادی
تالار محصولات صنعتی و معدنی بورس کالای ایران روز سه شنبه ۲۷ مهرماه شاهد عرضه ۱۳۲ هزار و ۱۰ تن شمش بلوم، ۴۰ هزار تن تختال C و ۱۱ هزار و ۳۰۰ تن ورق گالوانیزه، ۱۰ هزار تن ورق سرد، ۵ هزار و ۵۰۰ تن ورق گرم و ۵۰۰ تن ورق رنگی است.
به گزارش جهان معدن به نقل ازکالاخبر؛ ۲۴ تن کنسانتره فلزات گرانبها و ۲۰ کیلوگرم شمش طلا نیز در تالار مذکور عرضه می شود.
تالار فرآورده های نفتی و پتروشیمی بورس کالای ایران نیز میزبان عرضه ۵۲ هزار و ۶۲۶ تن مواد پلیمری، ۲۵ هزار تن وکیوم باتوم، ۲ هزار تن گوگرد و ۵۰۰ تن قیر است.
تالار صادراتی بورس کالای ایران هم در این روز شاهد عرضه ۲۲ هزار و ۲۳۰ تن قیر و ۲۰۵ تن عایق رطوبتی است.
بازار فرعی بورس کالای ایران نیز میزبان عرضه ۲ هزار و ۳۸۸ تن دوده صنعتی، ضایعات فلزی، ضایعات فولادی، ضایعات کارتن و نرمال پارافین و ۲ هزار عدد بشکه خالی است.
وعده اصلاح بازار فولاد محقق می‌شود
وعده کاهش قیمت فولاد و جدا کردن بهای شمش و محصولات فولادی از نوسان نرخ ارز و قیمت‌های جهانی، از جمله وعده‌‌‌هایی است که در وهله اول در نگاه آحاد جامعه، جذاب به نظر می‌‌‌آید، اما در عملیاتی‌بودن یا پشتوانه کارشناسی آن در بین صاحب‌‌‌نظران امر اتفاق نظر وجود ندارد.
به گزارش جهان معدن به نقل از دنیای اقتصاد، در این شرایط، وعده‌‌‌های وزیر صمت مبنی بر کاهش قیمت (تولید) فولاد و جدا شدن نوسان نرخ آن از نوسانات ارزی، باعث ایجاد نگرانی نسبت به چگونگی تحقق این وعده شده است. البته گام‌‌‌های ابتدایی تعیین‌شده از سوی وزارت صمت برای کنترل بازار فولاد بر الزام عرضه در بورس کالا تاکید دارد که مورد انتقاد نیست، اما واقعیت این است که نوسان بهای شمش و محصولات فولادی در بازار داخل، معلول کسری عرضه نیست که بتوان با افزایش عرضه، قیمت را تعدیل کرد. در این شرایط ذهنیت ترس از تصمیمات غیرکارشناسی و بازگشت به عقب، میان بخشی از فعالان بازار قوت گرفته است.
الزام عرضه زنجیره فولاد در بورس کالا به کجا ختم می‌شود؟
وزیر جدید صنعت، معدن و تجارت از روزهای آغازین شروع به‌کار خود، طرحهایی را به‌‌‌منظور مدیریت بازار مواد اولیه صنعتی در کشور پیگیری می‌کند و درصدد آن است تا با رسیدن به طرحی جدید، زمینه تنظیم بازارهای کالایی کشور را فراهم کند. نیاز بخش مسکن کشور به مصالح ساختمانی و خبرساز شدن رشد قیمت مصالح، از جمله محصولات فولادی ظرف ماه‌‌‌های اخیر و اثرگذاری این رشد قیمتی در بهای مسکن، با توجه به اینکه نارضایتی آحاد جامعه را به همراه دارد، باعث شده تا تمرکز وزیر صمت در وهله اول و از آغازین روزهای شروع به کار بر تنظیم بازار فولاد متمرکز شود و در این راستا طرحهای پیشنهادی نیز ارائه شده است.
فاطمی‌امین تصریح کرد: در آذرماه باید در صنعت فولاد اصلاح ساختاری انجام شود؛ به نحوی که به سمت کاهش قیمت تمام‌شده حرکت شود و رقابت سازنده‌‌‌ای برای کاهش هزینه‌‌‌ها در بازار فولاد کشور به وجود آید و بازار فولاد تحت‌تاثیر نوسانات ارزی نباشد.
الزام فعالان بخش‌‌‌های مختلف زنجیره آهن و فولاد بر ثبت در سامانه تجارت و دریافت کد نقش، گام ابتدایی تنظیم بازار فولاد بود که از سوی وزارت صمت ابلاغ و پیگیری می‌شود. در ادامه و ظرف روزهای اخیر، مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صمت در بخشنامه‌‌‌ای اعلام کرد که در صورت عدم‌عرضه محصولات فولادی در بورس‌‌‌کالا، تولیدکنندگان محصولات فولادی اجازه خرید شمش از بورس را نخواهند داشت.
به گزارش خبرگزاری مهر، در این بخشنامه آمده است؛ با عنایت به دستور و تاکید مقام عالی وزارت مبنی بر عرضه تمام محصولات تولیدی شمش فولاد و مقاطع فولادی (طویل و تخت) در بورس کالا، به واحدهای فولادی استان مربوطه اعلام کنند که از تاریخ ۲۴ مهر ۱۴۰۰ کل تولید خود را (شمش فولادی شامل بیلت، بلوم، اسلب، انواع ورق، میلگرد شاخه و کلاف تیرآهن، نبشی، ناودانی، لوله و پروفیل و...) در بورس کالا عرضه کنند و در صورت عدم‌اجرای مفاد فوق، واحدهای تولیدکننده محصولات فولادی مجاز به خرید شمش فولادی از بورس کالا نیستند.
البته چنین قانونی پیش از این نیز وجود داشت و درواقع خریداران شمش فولاد از رینگ صنعتی بورس کالا موظف بودند، محصول تولیدی خود را در همین رینگ عرضه کنند و این عرضه، مجوزی برای خرید مواد اولیه بعدی آنها بود. در این شرایط اعلام مجدد این مصوبه، البته با شمایلی جدید، تنها تاکید مجدد بر عرضه تمامی محصولات فولادی در بورس کالاست؛ هر چند بعید است در بازار بسیاری از محصولات فولادی ازجمله فولادهای ساختمانی چندان اثرگذار شود.
از مصوبات جدید وزارت صمت، این‌گونه برمی‌‌‌آید که مسوولان امر دلیل گرانی فولاد را عدم‌عرضه مناسب می‌‌‌دانند و بر این باورند که می‌توان با افزایش نظارت بر عرضه‌‌‌ها این بازار را به لحاظ قیمتی کنترل کرد؛ اما بررسی آمار معاملات شمش و محصولات فولادی در رینگ صنعتی بورس کالا ظرف بیش از یک سال اخیر، از برتری محسوس عرضه نسبت به حجم معامله حکایت دارد. بنابراین تمرکز سیاستگذار بر عرضه محصول در بازاری شفاف و رقابتی همچون بورس کالا امری مثبت تلقی می‌شود؛ اما نباید به این سیاست به‌‌‌عنوان راهکاری برای کاهش قیمت در بازارها نگاه شود؛ چرا که عامل گرانی محصولات فولادی در این زمان، کسری عرضه نبوده که بتوان با افزایش عرضه و تعادل میان تقاضا و عرضه، بازار را به تعادل رساند.
واقعیت این است که گرانی محصولات فولادی در کشور تابعی از متغیرهای اقتصاد کلان کشور و رشد تورم است. در شرایطی که به گواه آمار رسمی ظرف سال گذشته، کشور با تورم بیش از ۴۰درصد روبه‌رو بوده و تورم سال‌جاری نیز دست‌کمی از این اعداد و ارقام ندارد و در عین حال نوسان مثبت نرخ ارز نیز ادامه‌‌‌دار شده است، افزایش بهای محصولات فولادی موضوعی عجیب یا غیرطبیعی و نشانه دستکاری دلالان در بازار نیست که بتوان با کنترل عرضه و تقاضا بازار را به ثبات رساند.
در این شرایط شائبه احتمال ورود وزارت صمت به پدیده نرخ‌‌‌گذاری دستوری میان فعالان بخش فولاد کشور تقویت شده است. فعالان این بازار احتمال می‌دهند که اقدامات فعلی وزارت صمت در کنار وعده‌‌‌های وزیر جدید در تنظیم بازار، تنها گام اول در تنظیم بازار فولاد کشور باشد و در گام‌‌‌های بعد شاهد قیمت‌گذاری دستوری یا کنترل قیمت با تعیین سقف رقابت قیمتی در معاملات این محصول در بورس کالا باشیم.
با وجود این باید تاکید کرد که عرضه تمامی محصولات فولادی در بازاری شفاف و رقابتی همچون بورس کالا موضوعی درست است که می‌تواند به تنظیم بازار داخل بر اساس مکانیزم‌‌‌های علمی منجر شود. بنابراین اگر وزارت صمت، تنظیم بازار را تا همین گام پیش ببرد، جای تقدیر دارد و نشان‌دهنده ایجاد ذهنیت علمی میان سیاستگذاران این بخش است، اما نه فراتر از آن.
حذف سهمیه خرید بی‌‌‌اثر بر معاملات شمش
برداشتن سهمیهبندی در خرید برخی کالاهای خریداری‌شده از رینگ صنعتی بورس کالا موضوع دیگری است که گفته می‌شود، از سوی وزارت صمت دنبال می‌شود. درواقع، شائبه رانت موجود در سهمیه‌‌‌‌‌‌‌‌‌بندی‌‌‌های فعلی بهین‌‌‌یاب باعث شده است تا این وزارتخانه درصدد لغو تمامی سهمیه‌‌‌بندی‌‌‌ها برآید و خرید از رینگ صنعتی بورس کالا را بدون سهمیه آزاد کند. اظهارنظر در خصوص این طرح، بسته به نوع کالا متفاوت است و باید منتظر بود تا محصولاتی که شامل حذف سهمیهبندی میشوند، از سوی وزارت صمت اعلام شود.
در خصوص شمش فولاد، سهمیهبندی بر اساس بهین‌‌‌یاب وجود داشت، اما ظرف ماه‌‌‌های اخیر خرید بر اساس میزان سهمیه هر واحد کنار گذاشته شده و هر نوردکاری که کد بهین‌‌‌یاب داشته باشد، می‌تواند آزادانه نسبت به خرید ماده اولیه خود از بورس کالا اقدام کند.
در این شرایط برتری عرضه نسبت به تقاضا باعث شده است تا برداشتن سهمیه‌‌‌ها به التهاب در این بازار منجر نشود. البته بخش قابل‌توجهی از کاهش تقاضا برای شمش فولاد از سوی نوردکاران ظرف ماه‌‌‌های گذشته معلول رکود در بازار مصرف داخلی بوده، اما حتی در صورت بازگشت رونق به بازار نیز، درصورت عرضه کل یا بخش قابل‌توجهی از محصول فولاد، تولید داخل در رینگ صنعتی بورس کالا با توجه به برتری تولید نسبت به تقاضا بعید است که آشفتگی در این بازار به وجود آید.
روشی ناکارآمد در تعیین قیمت پایه در زمان نوسانات بازار
تعیین قیمت پایه عرض شمش فولاد و محصولات فولادی در بازار فیزیکی بورس کالای ایران ظرف بیش از یک‌سال اخیر، تغییرات متنوعی را تجربه کرده و در حال حاضر قیمت پایه در این بازار بر اساس میانگین قیمت معامله هفته قبل با احتساب کرانه ۳-درصد تا ۳+درصد تعیین می‌شود. در این شرایط گمانه‌‌‌هایی از تسری این روش که البته پیشنهاد بورس کالا برای تعیین قیمت پایه شمش و محصولات فولادی است، به سایر کالاها به گوش میخورد. این در حالی است که این نحوه تعیین قیمت پایه برای شمش و محصولات فولادی مورد انتقادهای جدی قرار دارد.
بورس کالای ایران، این شیوه تعیین قیمت پایه را که به روش عملکردی نیز شهرت پیدا کرده، با هدف جدا کردن نوسان نرخ فولاد در بازار داخل از نوسانات بهای جهانی و نرخ ارز تعریف کرده است، اما واقعیت این است که جدا کردن بهای یک محصول در بازار داخل از بهای جهانی و نوسان نرخ ارز بیشتر به شوخی شباهت دارد.
در عین حال، فرمول تعیین‌شده فعلی بازه محدودی برای نوسان قیمت پایه ظرف یک هفته تعیین کرده؛ این در حالی است که فولاد در تمام دنیا بازاری ناآرام دارد که نوسان‌‌‌های متعدد جزو ذات این بازار به‌‌‌شمار می‌رود. در این شرایط، نوسان‌‌‌های نرخ ارز در بازار داخل نیز به شکل مستقیم بر این بازار اثرگذار می‌شود. در چنین شرایطی تعیین بازه ۳- تا ۳+ درصدی برای نوسان بهای پایه شمش فولاد، تنها باعث می‌شود که قیمت در بازار داخل از انتظارات فعالان بازار جا بماند.
به‌‌‌عنوان نمونه، در زمان سقوط بهای فولاد در بازارهای جهانی یا کاهش نرخ ارز، این روش تعیین قیمت پایه، بسیار کند عمل کرده و زمینه زیان تولیدکننده را به دلیل خرید مواد اولیه گران فراهم می‌کند. البته در این میان، برخی کارشناسان عدم‌خرید چند هفته‌‌‌ای محصول از بورس کالا را راهکار تطبیق قیمت پایه با انتظارات معامله‌‌‌گران عنوان می‌کنند، اما واقعیت این است که شمش فولاد ماده اولیه خطوط تولید است و نخریدن ماده اولیه برای چند هفته متوالی به خوابیدن خط تولید منجر می‌شود و زیان دیگری برای تولیدکننده به همراه خواهد داشت. در این شرایط انتظار می‌رود که به جای تعمیم روش تعیین قیمت پایه به سایر محصولات، در اجرای آن در بخش فولاد نیز بازنگری شود.