بدون شک رونق تولید در گروی برخی از فاکتورهایی است که یکی از آنها رونق کسب و کار است، تا زمانی که فضای کسب و کار داخلی چندان امیدبخش نباشد، نمی‌توان به رونق تولید دل بست؛ در این راستا بخش معدن و صنایع معدنی از جمله بخش‌هایی است که در اقتصاد ایران با رونق نسبی روبروست؛ گرچه عدم سرمایه‌گذاری‌های عمده و عدم پردازش به اکتشاف در عمق از جمله مسائلی است که بسیاری از کارشناسان معدنی از آن گلایه دارند اما در عین حال همگان بر این باورند که بخش معدن حتی در شرایط سخت اقتصادی هم تاکنون مسیر خود را پیموده است. در نظر گرفتن برخی تسهیلاتی که بتواند فضای کسب و کار را در بخش معدن و صنایع معدنی رونق بخشد، خود به نوعی پیام آور رونق تولید خواهد بود؛ تسهیلات واردات و گمرک از جمله تسهیلاتی است که بسیار می‌تواند در امر معدن تاثیرگذار عمل کند، بسیاری از معدن‌کاران طی یک سال گذشته از انباشت کالا و مواد اولیه خود در گمرک گلایه داشته‌اند، همچنین یکی از گلایه‌های مطرح شده محدودیت واردات بر اساس بخشنامه تعدیل بوده که دردسرهایی را برای برخی از بخش‌های وابسته به فعالیت‌های معدنی از جمله حفاری در پی داشته است. دکتر مهدی کرباسیان رییس پیشین هیات عامل ایمیدرو در این راستا در گفت‌وگویی با ماهنامه جهان معدن به بررسی راهکارهای رونق تولید در سال 98 پرداخته ا ست. در ادامه شرح این گفت‌وگو می‌آید:
شرایط اقتصادی کشور به ویژه از لحاظ رونق یا رکود را چگونه می‌بینید؟
قطعا در رونق نیستیم اما در رکود هم نیستیم برای اینکه شاخصه‌های رکود توقف فعالیت‌های بازار است در صورتی که در شرایط فعلی در کشور ما ارزش مالی و گردش مالی و تجاری و تولید انجام می‌شود، اگرچه در بعضی زمینه‌ها دچار رکود هستیم و در بعضی زمینه‌ها همچنان فعال عمل کرده‌ایم اما می‌توان گفت در عین حال رونقی هم وجود ندارد و همزمان چرخ اقتصادی به حرکت خود ادامه می‌دهد. همانطور که می‌دانید بحث تحریم و جابه‌جایی پول مشکلاتی ایجاد شده و در بعضی از حوزه‌ها نتوانتسه اقتصاد گردش خوبی داشته باشد ولی در بعضی حوزه‌های دیگر زندگی و فعالیت در گردش است.
از نظر شما روند فعالیت واحدهای صنعتی و معدنی در کشور تا چه اندازه گرفتار رکود و تعطیلی است؟
در حوزه صنعت قطعا باید بپذیریم در برخی صنایع حتی دچار رکود یا توقف شده‌اند اما برخی صنایع رکود ندارند و در حال فعالیت هستند اما به معنای داشتن رونق نیست به طو ر عام می‌توانم بگویم در سال 97 نسبت به 96 اتفاق فوق العاده‌ای نیفتاد مخصوصا در شش ماه اول با کلی دستورالعمل‌های ضد و نقیض و غیرکارشناسی که دولت و وزارتخانه مربوطه صادر کردند، با این حال واحدهای صنعتی و معدنی عملکرد خوبی داشتند و آمار صادرات و تولید سال 97 نسبت به 96 نشان دهنده این است که صنایع معدنی و حوزه معدنی کمترین تنش را نسبت به تحریم داشته و در بعضی حوزه‌ها توانسته مانند سال 96 و یا حتی بهتر از آن اقدام کند. اگر با این روند عقلایی برخورد نشود و دولت و بانک مرکزی قصد نداشته باشند تصمیمات هیجان انگیزی در پیش بگیرند و ثبات را در سیستم بیشتر حاکم کنند پیش بینی من این است که این روند می‌تواند کم وبیش ادامه پیدا کند وگرنه این حوزه هم مانند سایر حوزه‌ها دچار مشکل خواهد شد.
با توجه به نام گذاری سال 98 تحت عنوان «رونق تولید»، سیاست‌ها و راهکارهای اصولی برای دستیابی به این مهم در بخش صنعت و معدن چیست؟
انتخاب نام رونق تولید برای سال 98 کاملا هوشمندانه و سیاست درست و دقیقی است که ابلاغ شده است اما همانطور که استحضار دارید این سیاست درست زمانی عملیاتی می‌شود که ساز و کار و راهکارهای مناسب برای آن در نظر گرفته شود. اگر ساز و کار عملی مناسب با سیاست درست اتخاذ نشود عملیاتی نمی‌شود و عملیاتی شدن این سیاست فقط توسط دولت نیست بلکه مجلس و قوه قضاییه و سایر نهادها هم باید جدا از بحث شعاری، به یقین باور داشته باشند و به عملیاتی شدن آن کمک کنند. لذا به نظر می‌رسد معدن و صنایع معدنی مشکلات ارزی که در بیشتر صنایع وجود دارد در این حوزه کمتر است و می‌تواند کمترین تنش را داشته باشد و شعار رونق تولید را تا حد زیادی محقق کند.
همچنین برای بحث تامین مالی دولت کار به خصوصی نمی‌تواند انجام دهد. ابتدا سیاست‌های ارزی باید ثبات پیدا کند و عقلایی‌تر و کارشناسی‌تر باشد و از تصمیمات غیرکارشناسی که در ابتدای سال 97 گرفته شد که هنوز هم اثرات منفی آن باقی مانده باید جلوگیری شود، در مورد سیاست ريالی هم به راحتی ثبات حاصل نمی‌شود هر میزان پایه پولی افزایش پیدا کند چاپ اسکناس بیشتر می‌شود و افزایش تورم را در پیش دارد ارزش ريال کاهش پیدا می‌کند و این که ضایعه حساب می‌شود. لذا به نظرم نیاز است که سازوکار اصلی بر روی توجه ویژه به صادرات و جذب سرمایه گذاری شود و از همه مهمتر حذف بروکراسی‌های موجود، جلب اعتماد مردم و شاید یکی از مواردی که سال‌ها مغفول مانده جذب ایرانیان خارج از کشور و منابع و درآمدشان و امکاناتی که برای رونق و تولید کشور است.
سال 98 از لحاظ چشم انداز روند تولید و رونق اقتصادی از دیدگاه شما چگونه خواهد بود؟
من به عنوان یک کارشناس واقع گرا چشم انداز روشن یا مبهمی را نمی‌توانم قضاوت کنم و این منوط است به سیاست‌ها و ابلاغیه‌ای که مجموعه دولت و دیگر نهادهای دیگر اعلام می‌کنند و همچنین سیاست خارجی که در پیش داریم.