سندیکای تولید کنندگان لوله و پروفیل فولادی ایران در چه سالی راه‌اندازی شد؟
این سندیکا بیش از 50 سال پیش راه‌اندازی شد، در واقع سابقه تاسیس به پیش از دوران انقلاب بازمی‌گردد. اگرچه در آن زمان تعداد کارخانه‌ها کمتر بود اما به تدریج تعداد آنها بعد از انقلاب افزایش یافت و کارخانه‌های مختلف در این صنعت عضو سندیکا شدند تا جایی که در حال حاضر ما 140 عضو و در مجموع این کارخانه‌ها نزدیک به 40 هزار نفر اشتغال زایی داشته‌اند که سرمایه‌های بسیار کلانی را هم وارد صنعت کرده‌اند. ظرفیت اسمی کارخانجات ما 18 میلیون تن که آنها محل صادرات زیادی به کشورهای دیگر دارند. اگرچه در شرایط فعلی مشکلات بیشماری در مسیر صادرات وجود دارد اما سندیکا به عنوان صدای اعضا در حال انجام رایزنی‌هایی با وزارت صمت، سازمان حمایت و همچنین بورس کالاست تا بتواند صادرات را از مسیر پیشین به خصوص به کشورهای همسایه و هم مرز با ایران به پیش ببرد. انجام این صادرات به عنوان یک روال همیشگی هم باعث اشتغال زایی داخلی می‌شود و هم ارزآوری به همراه خواهد داشت. تنها نیاز به همکاری اعضا در این رابطه داریم که البته خوشبختانه این همکاری در حال حاضر هم وجود دارد اما کافی نیست؛ در صورت هماهنگی است که می‌توانیم دوشادوش همدیگر به پیش برویم و مشکلات‌مان را حل کنیم.
در صنعت لوله و پروفیل به صورت مشخص با چه مشکلاتی روبرو هستید؟
ما در این صنعت مشکلات زیادی داریم که امیدواریم که با هماهنگی و تعامل و پشتیبانی اعضای خودمان که بیش از 140 عضو هستند بتوانیم این مشکلات را مرتفع کنیم. یکی از مشکلات ما تامین مواد اولیه است که ما آن را به عنوان یک مشکل جدی تلقی می‌کنیم؛ مواد اولیه به موقع به دست ما نمی‌رسد، به خصوص در امر صادرات این عدم تحویل به موقع مواد اولیه بسیار آسیب زاست، اگرچه در شرایط فعلی و با تعرفه‌هایی که برای صادرات تعریف کرده‌اند امکان صادرات نیست، همینطور به دلیل بالا بودن قیمت‌ها امکان واردات مواد اولیه موردنیازمان را هم نداریم و ما به دنبال این هستیم که شرکت مبارکه را متقاعد کنیم که مواد اولیه ما را هم تامین کنند و هم آن را به قیمتی به ما بدهند که بتوانیم با بازارهای جهانی رقابت کنیم، البته شرکت مبارکه تا اندازه زیادی در این باره با ما همکاری زیادی هم کرده است.
در رابطه با خرید مواد اولیه از بورس نظر شما چیست؟
ما همین اکنون هم تنها راهی که برای تامین مواد اولیه داریم خرید از بورس کالاست، اما مشکل اینجاست که بر اساس بخشنامه جدید وزارت صمت محصولات پروفیل 140 کارخانه ما باید در بورس عرضه شود، بر اساس این بخشنامه 75 درصد محصولات ما باید در بورس کالا عرضه شود که این هم تک تک اعضا و هم سندیکا با آن مخالف است؛ از نظر ما عملی شدن چنین چیزی غیرممکن است و کارخانه‌های کوچک و بزرگ و متوسط ما مشتری‌های خاص خود را در منطقه‌های مربوط به خود دارند که امکان خرید خرده از بورس وجود ندارد، تعاونی‌هایی هستند که محصولات پروفیل را خرید می‌کنند و همچنین آهن فروشان و پیمانکاران از دیگر مشتری‌های ما هستند که امکان ورود به بورس را ندارند و این یک مشکل بسیار جدی را برای اعضای سندیکا می‌تواند فراهم کند و راهی را برای دلالی باز می‌کند و در نهایت هر کارخانه مشتری همیشگی خود را از دست می‌دهد. ما بیش از 150 محصول تولید می‌کنیم که مشتری‌های متعددی دارند اما بسیاری از آنها امکان دسترسی به بورس را ندارند و ما زمینه خوبی هم از بورس حتی برای تامین مواد اولیه با قیمت‌های زیادی که به ما تحمیل می‌شود نداریم.
سندیکا در این مدت چه کمکی توانسته به اعضا داشته باشد؟
ما مکاتباتی با وزارت صمت، بورس کالا، سازمان حمایت و ارگان‌های مربوطه داشته‌ایم، البته سازمان بورس هم اذعان کرده که این کار مقدور نیست ولی وزارت صمت اصرار بر اجرای این طرح دارد، ما به دنبال این هستیم که آنها را متقاعد کنیم این کار به نفع صنعت لوله و پروفیل نخواهد بود. اعضای ما مرتب پیگیر این قضیه هستند.
راهبردهای سندیکای لوله و پروفیل به طور کلی چیست؟
سندیکا وظیفه‌ای در قبال اعضا دارد که مشکلات مواد اولیه، مشکلات قیمت، مشکلات بیمه، دارایی و دیگر مسائل آنها را پیگیری و نسبت به حل آنها اقدام کند. خوشبختانه در چند سال گذشته این کار انجام شده و در کنار آن کارهای خوب دیگری هم انجام شده اما ارگان‌های مربوطه آن همکاری که با تشکل‌ها باید داشته باشند را متاسفانه ندارند و قوانین و بخشنامه‌های متعدد وزارت صمت برنامه‌های ما را اساسا به هم می‌ریزد، یا سهمیه را نصف می‌کنند، یا جنس مورد نیاز را عرضه نمی کنند و ... در واقع ما هر اندازه تلاش می‌کنیم تا کار بر یک روال معمول پیش رود بخشنامه جدید صادر می‌شود و همه تلاش‌های ما را خنثی می‌کند. مشکل این است که در وزارتخانه‌های مرتبط تصمیم‌های پایداری گرفته نمی‌شود و این به ما ضرر می‌زند ما به دنبال این هستیم که خواسته‌هایمان را در محیط دوستانه و به دور از جنجال سندیکا پیگیری کنیم اما همچنان نیاز به همکاری دولت و سازمان‌های مربوطه با این صنعت تولیدی داریم، چرا که این صنعت از لحاظ سرمایه‌گذاری، اشتغال زایی و تامین نیاز داخلی بسیار تاثیرگذار است. در امر صادرات و ارزآوری هم می‌توانیم خدمات بسیاری داشته باشیم اما همین حالا که من در خدمت شما هستم سرمایه‌های بسیاری از جمله دستگاه‌هایی خریداری و وارد شده‌اند اما راکد مانده‌اند. ما در حال حاضر تنها 30 درصد ظرفیت تولید را استفاده می‌کنیم و 70 درصد باقی مانده جنبه صادراتی دارد که امکان آن مهیا نیست. بخشنامه‌ها بیشتر جنبه بازدارنده دارد تا هدایت کننده.
چند درصد از کل تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی در ایران عضو این سندیکا هستند؟
شاید 10-20 کارخانه در مجموع عضو سندیکا نباشند که البته این تعداد هم متقاعد شده‌اند که کم کم وارد سندیکا شوند، در واقع بالای 90 کل تولیدکنندگان لوله و پروفیل فولادی ایران عضو سندیکا هستند. همکاری‌های زیاد و راهبردی لازم است که میان اعضا انجام شود، البته لازم است بگویم تمام مشکلات ما به دستگاه‌های خارج و غیر از تولیدکنندگان لوله و پروفیل بازنمی‌گردد، گاهی خود اعضا عدم هماهنگی‌هایی در مورد قیمت محصولات و حتی خرید از بورس داریم. در واقع میان اعضا رقابت‌های ناسالم ایجاد می‌شود که اگر ما با یکدیگر هماهنگ باشیم و از بورس یکپارچه خرید کنیم می‌توانیم این رقابت‌های ناسالم را کنار بگذاریم. پیش از این فولاد مبارکه کمی از جنس را برای کشف قیمت به بورس عرضه می‌کرد و مابقی را به صورت مچینگ به اعضای ما می‌فروخت و اعضای سندیکا به این خرید مستقیم از مبارکه عادت کرده بودند و اکنون که ملزم شده‌اند از بورس خرید کنند مشکلاتی بر سر راه آنها هست. ضمن اینکه در مورد قیمت گذاری هم با وجود اینکه همه ما از بورس خرید می‌کنیم، اتفاقات بدی افتاده است، مرتب رقابت‌های ناسالم انجام می‌شود و زمانی که قیمت کف عرضه را می‌گذارند با قیمت‌های خیلی بالاتر به فروش می‌رسد و البته حل همه این مسائل با همکاری اعضای سندیکا امکان پذیر خواهد بود. در مورد مواد اولیه خواست اعضای ما کشف قیمت در بورس و خرید به صورت مچینگ است.
نظر شما به عنوان سندیکا در مورد کشف قیمت در بورس چیست؟
ما مخالف این هستیم که مواد اولیه در بورس عرضه شود، بهترین روش برای ما این است که همانطور که مبارکه مواد اولیه را تولید می‌کند آن را قیمت‌گذاری کرده یا پیشنهاد قیمت بدهند، سود عادلانه را هم تعیین کنند و بر اساس سهمیه بندی مواد اولیه را به اعضای ما بفروشند و با این فرمول نیازی به عرضه در بورس نیست، ما حتی راهکار برای تحویل جنس تنها به اعضایی که تولید دارند و فعال هستند هم داریم. با همکاری سندیکا و فولاد مبارکه ما در حال حاضر کارخانه‌ها را ظرفیت سنجی می‌کنیم تا ببینیم کارخانه‌های فعلی چه اندازه ظرفیت، مصرف و تولید دارند و در این راستا دستگاه‌ها، برق و بیمه آنها را هم مورد بررسی قرار می‌دهیم و زمانی که این لیست آماده شود کاملا مشخص خواهد بود که مواد اولیه چه اندازه به هر تولیدکننده برسد. اگرچه ما همین سهمیه بندی را هم روش خوبی نمی‌دانیم، ما تولید کننده هستیم و هر اندازه که ورق لازم داشته باشیم باید به ما تحویل شود تا میزان تولید بالا رفته و در ابتدا نیاز داخلی تامین و در نهایت صادرات انجام بدهیم. سهمیه بندی برای زمانی است که کمبود داشته باشیم در شرایط فعلی که فولاد سازان تاکید می‌کنند که کمبودی وجود ندارد و حتی صادرات هم انجام می‌دهند؛ در حالی که من معتقدم حتی اگر کمبودی وجود دارد باید به همان میزان واردات انجام شود تا بتوانیم از این ظرفیت 18 میلیون تن استفاده کنیم، تامین بخش تولید به معنای اشتغال زایی و ارز آوری است، متاسفم که بگویم در سالی که رونق تولید نام گرفته مسئولان ما به امر تولید توجهی ندارند و تنها شعار می‌دهند. من معتقدم حتی اگر 50 درصد از این ظرفیت 18 میلیون تنی فعال شود اشتغال زایی خیلی خوبی ایجاد می‌کند، در حالی که در مجموع شرکت‌های عضو سندیکا 30 درصد ظرفیت تولید را استفاده می‌کنند در حالی که بعضی کارخانه‌ها از 10 درصد ظرفیت هم استفاده نمی‌کنند و بعضی دیگر به دلیل مسائل مالی و کمبود نقدینگی خطوط تولید را بسته‌اند.
آیا نوسان نرخ ارز تاثیری بر تولید و صادرات شما در طی یک سال گذشته داشته است؟
آنچه که مشکل در تولید داریم همه از نوسانات است، چه نوسان ارزی و چه نوسان ریالی؛ به این مفهوم که بی ثباتی صنعت ما را به زمین زده است، وقتی می‌گویم تنها 30 درصد از ظرفیت تولید ما استفاده می‌شود یعنی حتی در صورتی که مواد اولیه هم خریداری شود گاهی تولیدکننده جرات تولید را ندارد، یعنی ممکن است مواد اولیه را با قیمت بالاتر بخرد اما وقتی تولید کرد قیمت ارز کاهش پیدا کند و این ضرر برای تولیدکننده خواهد بود، چنین اتفاقی در سال‌های قبل رخ داده و بعضی از تولیدکنندگان همچنان دارند ضرر مربوط به آن دوران را می‌پردازند، این نوسان‌ها به هر شکل به تولید ضربه‌های سنگین زده است. ضمن اینکه ما تحریم هستیم و در تامین لوازم یدکی هم مشکلات زیادی داریم اما بدون شک تحریم‌های داخلی بیشتر از تحریم‌های بین‌المللی به ما ضربه می‌زند.