07 ارديبهشت 1403
RSSFacebookTwitterLinkedinDiggYahooDelicious
دوشنبه, 29 مرداد 1397 ساعت 11:54

عسگری مارانی کارشناس بازار سرمایه تشریح کرد؛ ماجرای اختلاف وزارت صمت و مدیران بازار سرمایه پیرامون نرخ ارز مبنا در بورس کالا

12185علیرضا عسگری مارانی کارشناس بازار سرمایه گفت: صاحبان نقدینگی بزرگ به روش‌های مختلف از جمله از طریق مراکز بزرگ خرید و مال‌ ها که از مجوز و پروانه برخوردارند، می ‌توانند آهن و میلگرد و یا مس و آلومینیوم و فولاد را از بورس کالا به قیمت ارزان خریداری کنند.
وی طی گفتگویی با اشاره به اختلاف نظرهای موجود میان وزارت صمت و سازمان بورس بر سر تعدیل قیمت دستوری محصولات پتروشیمی و فلزی در بورس کالا گفت: آنچه که بر سر میز مذاکره قرار گرفته، حاصل دو تفکر میان وزارت صنعت و سازمان بورس است؛ به طوری که وزارت صنعت معتقد است با هدف کمک به اقشار ضعیف طی دست کم سه ماه آینده قیمت پایه کالاهای عرضه شده در بورس کالا بر مبنای ارز 4200 تومانی تعیین می شود و سپس به تدریج نرخ ارز موجود در بازار توافقی افزایش یابد.
این پیشکسوت بازار سرمایه در ادامه افزود: در مقابل این تفکر، بورسی‌ ها عنوان می ‌کنند مبنای نرخ قیمت ‌گذاری کالاها در بورس کالا از هم اکنون بر مبنای ارز موجود در بازار توافقی تعیین شود تا با تعادل عرضه و تقاضا به تدریج طی دوره سه ماهه، قیمت‌ها به محدوده‌ای بر مبنای ارز 6 هزار تومانی کاهش یابد.
وی گفت: منطق تفکر بورسی‌ ها که بر اساس آن استدلال می ‌کنند، رانت‌ها و سوء استفاده‌هایی است که به اسم کد معاملاتی و پروانه‌های دارای مجوز از وزارت صمت و با توجه به ایراد اساسی سامانه بهین یاب منجر به ایجاد فساد و سودهای باد آورده برای عده‌ای خاص شده که از فرصت زمانی مورد نظر وزارت صمت نتوانند بهره برداری کنند.
مدیرعامل اسبق شرکت سرمایه گذاری ملی ایران با بیان اینکه بر اساس منطق وزارت صمت برای تعیین قیمت‌های دستوری بر پایه ارز 4200 تومانی دست دولت برای حمایت از اقشار ضعیف بسته خواهد بود، عنوان کرد: در حال حاضر معاونت امور اقتصادی و بازرگانی و همچنین معاونت امور معدنی وزارت صمت بر این عقیده اند اشخاصی که از مجوز و پروانه بهره برداری برخوردار هستند، می‌توانند کالاها و محصولات مبتنی بر ارز 4200 تومانی را از بورس کالا دریافت کنند. این در حالی است که صاحبان نقدینگی بزرگ به روش‌ های مختلف از جمله صاحبان مراکز بزرگ خرید و مال ‌ها که از مجوز و پروانه نیز برخوردارند، می ‌توانند آهن و میلگرد و یا مس و آلومینیوم و فولاد را از بورس کالا به قیمت ارزان خریداری کرده، اما برای پر کردن گودال ‌های تجاری خود صرف کنند.

به گفته وی پول ‌هایی که از چنین فرآیندی در واقعیت اقتصاد امروز حاصل می ‌شود، از طریق صرافی‌ ها تبدیل به ارز و از کشور خارج می ‌شود.
عسگری مارانی افزود: در حال حاضر همه فعالان بازار می ‌دانند قیمت میلگردی که در بازار آزاد وجود دارد، آن چیزی نیست که در بورس کالا معامله می‌شود. چنانچه قیمت ارز موجود در بازار توافقی یا به اصطلاح بازار ثانویه در قیمت‌ های فعلی کالاها ضرب شود، می‌ توان دریافت که کشش لازم برای اقتصاد را ندارد؛ بنابراین باید برای به تعادل رساندن اقتصاد و تضعیف شکاف رانت در اقتصاد حتی به قیمت ضرر دیدن عده ای نسبت به تعدیل منطقی قیمت ‌ها اقدام کرد.
وی ادامه داد: سود اتفاقی در اصطلاح حسابداری به ارقامی گفته می ‌شود که در طول دوره عملکردی شرکت‌ها امکان تکرارپذیری نداشته و تنها در یک مقطع از زمان رخ می ‌دهد.
به گفته این کارشناس دولت باید با ممانعت از تقسیم سودهایی که از این محل در بنگاه‌ها ایجاد شده، صاحبان این واحدها را مجبور کند تا دوباره در طرح‌ ها و پروژه‌ های داخل شرکت سرمایه‌ گذاری کنند تا تصور تحلیل ‌های عجیب و غیر منطقی در بازار سرمایه ایجاد نشود. از طرفی دیگر ضمن ایجاد آرامش در فضای سرمایه گذاری امکان حضور مردم در بازار سهام و دستیابی به سود منطقی بالاتر از سود بانکی فراهم شود.
کشف قیمت واقعی در بورس کالا، الگویی موفق برای عبور از بحران
وی گفت: کالاهایی که در تولید ناخالص ملی هر کشوری بیش از یک درصد سهم داشته باشد، برای کشف قیمت واقعی در بورس های کالایی وارد می شود. بنابراین کشوری مثل نیوزلند دام زنده و کشورهای آمریکا و کانادا گندم و ذرت خود را در بورس عرضه می کنند. افتخار کشور و بورس کالای ایران نیز این بوده است که زمانی برخی محصولات تولیدی و استراژیک را وارد بورس کردیم که برخی کشورهای منطقه و جهان هنوز این اقدام را انجام نداده بودند و پس از آن از ایران تبعیت کرده اند که یکی از مهمترین این کالاها فولاد و محصولات پتروشیمی است.
وی ادامه داد: در اوایل دهه ۸۰ تاکنون به ترتیب فلزات، محصولات کشاورزی، محصولات پتروشیمی و پس از آنها نیز محصولات دیگری مثل زعفران، پسته و ... وارد بورس کالا شده اند؛ بطوریکه می توان گفت طی این مدت بورس کالا از خود عملکرد مثبتی به نمایش گذاشته که در آن جای هیچ شک و شبهه ای نیست؛ چراکه کالاهای اصلی کشور که رقم بزرگی از تولید ناخالص ملی را تشکیل می دهد، باید در یک بازار متمرکز کشف قیمت و بر اساس آن برای مصرف توسط پایین دستی ها واگذار شود.
تضعیف بورس کالا یعنی حرکت به سمت عدم شفافیت
عسگری مارانی گفت: قیمت گذاری و معامله محصولات مذکور در بورس کالا اقدامی بوده است که با علم و آگاهی کامل انجام شده و طی نزدیک به ۱۱ سال فعالیت، بورس کالا تکامل پیدا کرده است. حال آنکه هر اقدامی در راستای تضعیف آن انجام شود، حرکتی برگشت به عقب و به سمت افزایش عدم شفافیت، عدم تمرکز و اقدامی کاملا ناپسند در اقتصاد محسوب می شود. بنابراین اینکه به بهانه های مختلف بخواهیم اقتصاد کشور را به سمت مکانیسم کوپنی و تعیین دستوری قیمت ها برده و از شفافیت خارج کنیم، کار اشتباهی است.
اصول قانون اساسی باید رعایت شود
وی تاکید کرد: اصولا یکی از وظایف و رسالت های هر دولت و هر نهاد ناظری اعم از وزارتخانه های ذیربط و همچنین سازمان بورس، رعایت قانون اساسی است؛ بطوریکه در اصول ۴۰، ۱۹ و ۲ قانون اساسی آمده در هر اتفاقی که در اقتصاد و در بستر معنویات رقم می خورد؛ نباید هیچگونه تبعیضی وجود داشته باشد و این قوانین وظیفه دولت را ایجاد اقتصادی بدون تبعیض تعیین کرده است.
وی ادامه داد: در بسیاری از قوانین پس از آن نیز همچون قانون برنامه پنج ساله توسعه و قانون بودجه سالیانه به توجه دولت و سیستمی که اقتصاد را شکل می دهد، به قیمت گذاری منصفانه و حمایت از صادرات تاکید شده است. بنابراین اگر اقدامی خلاف آن انجام شود، قوانین نقض می شود و هر فردی این عمل را انجام دهد، بر خلاف مکانیسم سرمایه گذاری کشور بوده است.
این کارشناس ارشد بازار سرمایه عنوان کرد: طی روزهای اخیر سیاست های تشویقی همچون سیاست کاهش مالیات و کارمزد معاملات یا معافیت مالیاتی شرکت ها از محل افزایش سرمایه از سوی رئیس جمهور برای بازار سرمایه ابلاغ شده است. زمانی که این سیاست ها به عنوان سیاست های تشویقی مطرح شده، طرح برنامه ها و سیاست های تنبیهی مثل تلاش برای حرکت به سمت سیاست قیمت گذاری دستوری و تضعیف مکانیسم بازار در بورس کالا، اصلا جایز نیست.
ایجاد صف های طولانی خرید به دلیل قیمت گذاری دستوری
وی پیرامون تعیین قیمت کالاها بر پایه دلار ۴۲۰۰ تومانی گفت: قیمت گذاری محصولات پتروشیمی، فولادی و فلزات رنگی اعم از مس و آلومینیوم با دلار ۴۲۰۰ تومانی با صف های طولانی خریداران روبه رو شده که علت بروز این شرایط ناشی از واقعی نبودن قیمت تولیدکنندگان بالادستی است.
این کارشناس ارشد بازار سرمایه با بیان اینکه اقتصاددانان بر لزوم تمرکز عرضه محصولات در بورس کالا اما با قیمتی واقعی تاکید دارند، گفت: معامله این قبیل کالاها در بورس در حالی شفافیت را به همراه دارد که معامله آنها در بستری غیر از بورس برای کنترل تورم و برای دسترسی آسان مصرف کننده نهایی به مواد اولیه، به هیچوجه در اقتصاد امکانپذیر نیست.
عسگری مارانی در خاتمه خاطرنشان کرد: در واقع هر تصمیمی که در راستای سوق اقتصاد به سمت قیمت گذاری دستوری اتخاذ شود، صحیح نیست و بجز ایجاد مشکلات و گرفتاری های بیشتر کمکی به اقتصاد نمی کند و در نهایت این اقدامات به نفع مردم نیست.