معدن تاش جزو بهترین معادن کشور از لحاظ کیفیت محسوب می‌شود؛ به گونه‌ای که قبلا خوراک کیفی موردنیاز جاجرم را از این معدن تهیه می‌‌کردیم، اما در حال حاضر که این معدن مهم را به صورت فعال در اختیار نداریم؛ 10 تا 15 درصد خوراک موردنیاز خود را از کشور ترکیه وارد می‌کنیم.

مهندس تورج زارع مدیرعامل شرکت آلومینای ایران ضمن بیان مطلب فوق در پاسخ به سوال خبرنگار جهان معدن مبنی بر اینکه سرانجام معدن تاش چه شد و چه زمانی مجددا فعالیت خود را آغاز می‌کند، گفت: تقریبا طی 5 تا 6 سال فعالیت این معدن در حدود یک میلیون تن ماده معدنی استخراج و در جاجرم استفاده شد.

وی در ادامه تاکید کرد: در ایران معادن بوکسیت به اندازه کافی وجود دارد، اما معادن ما کیفیت لازم را ندارند و مجبور هستیم برای تامین مواد اولیه باکیفیت اقدام به واردات کنیم.

مهندس زارع با اشاره به مالکیت بهره‌برداری از معدن تاش افزود: بر اساس قانون مربوط به معادن؛ شرکت آلومینای ایران صاحب پروانه بهره‌برداری از معدن تاش است. در رابطه با این معادن بحث‌های زیست‌محیطی مطرح شد و دانشگاه‌های مختلفی مثل دانشگاه شیراز و شاهرود روی موضوع آلودگی آن کار کردند که خوشبختانه هیچگونه آلایندگی این معدن به اثبات نرسید، اما موضوعات محلی و زیست‌محیطی درباره آن مطرح شد و تنها صحبت‌های عوام‌فریبانه‌ باعث شد که معدنی به این بزرگی و ارزشمندی تعطیل شود.

وی گفت: در همین خصوص پرونده‌ای هم در حوزه محیط زیست و هم در حوزه منابع طبیعی برای ما تشکیل شد، اما با بررسی‌های صورت گرفته کارشناسی خوشبختانه هیچگونه این موارد تائید نشد و معدن تاش در حال حاضر هیچ مشکل قانونی و زیست‌محیطی ندارد.

مهندس زارع با بیان اینکه ما مجبوریم برای تامین بوکسیت باکیفیت موردنیاز ارز از کشور خارج کنیم، خاطرنشان کرد: در حالی که موادمعدنی بسیار باکیفیتی در این منطقه وجود دارد.

مدیرعامل شرکت آلومینای ایران در خصوص آخرین وضعیت این معدن گفت: در حال حاضر با پیگیری‌‌های انجام شده از ریاست‌جمهوری درخواست کردیم که این معدن مجددا فعالیت خود را آغاز کند و از مسئولان استانی نیز درخواست‌ کرده‌ایم که هرچه زودتر مساعدت کرده و پروانه بهره‌برداری این معدن را برای ما صادر کنند.

مهندس زارع همچنین در ادامه به پروژه «توسعه واحد سود و تبخیر» در شرکت آلومینای ایران که هفتم مرداد ۱۴۰۱ افتتاح شد، اشاره کرد و گفت: حدود ۹۰‌ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری برای این پروژه انجام شده و ۲۰‌ میلیارد تومان دیگر نیاز به سرمایه‌گذاری دارد که حدود ۱۱۰‌ میلیارد تومان ارزش این پروژه است.

وی در ادامه در خصوص آخرین وضعیت تولید شرکت گفت: برنامه تولید شرکت آلومینای ایران در سالجاری در بخش آلومینا ۲۵۰‌هزار تن برنامه‌‌‌ریزی شده که تا پایان مرداد موفق شدیم ۱۶۶‌هزار تن تولید هیدرات که تقریبا معادل ۹۷‌ زار تن تولید آلومیناست را به تولید برسانیم. امسال برنامه‌‌‌ریزی کرده‌‌‌ایم که تا پایان سال نسبت به سال گذشته ۱۵‌ هزار تن افزایش تولید داشته باشیم.

مهندس زارع در ادامه با اشاره به چالش استفاده برق برای کارخانه‌‌‌های صنعتی عنوان کرد: به دلیل اعمال محدودیت‌های استفاده از برق در سالجاری ما از تمام ظرفیت‌‌‌های خود استفاده نکردیم و ۱۰ درصد کاهش مصرف برق داشتیم. همچنین در بخش آلومینیوم باعث شد که ماهانه ۳۰۰ تن نسبت به برنامه کاهش داشته باشیم که طی سه ماه حدود‌ هزار تن کاهش داشته‌‌‌ایم که قیمت آن در بازار حدود ۸۰‌ میلیارد تومان است.

وی در ادامه افزود: همچنین در بخش تولید آلومینای نیز به برنامه خود دست نیافتیم. تا پایان ۳۱ مرداد حدود ۱۵‌ هزار تن آلومینیوم داشته‌‌‌ایم و امیدواریم که تا پایان سال این میزان کمبود را جبران کنیم. البته نیمه دوم سال با تامین مشکل گاز در تولید آلومینا روبه‌‌‌رو خواهیم شد. برنامه ما در زمینه تولید آلومینیوم ۳۸ ‌هزار تن فلز آلومینیوم و ۲۵۰‌هزار تن آلومینا تا پایان سال است که امیدواریم به آن دست پیدا کنیم.

مهندس زارع در ادامه افزود: به دلیل چالش‌های تامین انرژی و تامین مواداولیه با مشکلاتی روبه‌‌‌رو هستیم، اما امیدواریم که به برنامه‌‌‌های مدنظر خود تا پایان سال دست یابیم.

وی ادامه داد: برای تامین برق واحد خود یک پروژه ۱۶۰ مگاواتی برق را تعریف کرده‌‌‌ایم. در همین راستا تفاهمنامه‌‌‌ای بین وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت نیرو برای تامین برق امضاء شده است. شرکت آلومینای ایران جزو ۱۴ شرکت معدنی وابسته به ایمیدرو است که برای احداث نیروگاه ۱۶۰ مگاوات با سرمایه‌گذاری ۲‌ هزار ‌میلیارد تومان اقدام شده است. امیدواریم که با تامین مالی این پروژه توسط سازمان ایمیدرو در نیمه دوم سال شاهد کلنگ‌‌‌زنی این پروژه باشیم.

وی در خصوص برنامه‌‌‌های صادراتی شرکت آلومینای ایران گفت: امسال در کل کشور 500 تا 550‌ هزار تن تولید شمش آلومینیوم خواهیم داشت که 40‌ درصد بیش از نیاز کشور است که با توجه به 40‌ هزار تن تولیدی شمش آلومینیوم سالانه 15 تا 20 ‌هزار تن آن را به صادرات اختصاص می‌‌‌دهیم. البته با توجه به واردات مواداولیه موردنیاز و مشکلات بانکی کشور؛ شمش را تهاتری صادر کرده و مواداولیه را وارد می‌‌‌کنیم. بدون شک اگر تحریم‌ها برداشته شود و امکان صادرات بیشتر شود؛ این رقم صادرات می‌تواند افزایش پیدا کند؛ هرچند اولویت نخست ما تامین نیاز داخل است.

مهندس زارع در ادامه به بازارهای هدف صاداتی اشاره کرد و گفت: بیشتر بازارهای هدف ما کشورهای ترکیه، ارمنستان، عراق و چین است، اما بزرگ‌ترین بازار هدف ما ترکیه است.

مدیرعامل شرکت آلومینای ایران در ادامه با اشاره به میزان سرمایه‌گذاری که برای فاز نخست شمش آلومینیوم انجام شد، گفت: حدود 130‌ میلیون یورو سرمایه‌گذاری موردنیاز این پروژه بوده است. در ساخت کارخانه آلومینیوم بیشترین بومی‌‌‌سازی را انجام دادیم.

مهندس زارع همچنین در پاسخ به این پرسش که ماشین‌‌‌آلات فرسوده تا چه اندازه راندمان تولید آلومینای ایران تاثیرگذار است، گفت: ماشین‌‌‌آلات قدیمی یکی از چالش‌های معدنکاری به ‌‌‌شمار می‌رود. اقدامات معدنی ما به‌ ‌‌صورت برون‌‌‌سپاری انجام می‌شود که در 5 استان معدنی فعال هستیم. در بخش معادن 30 بلوک معدنی با 13 پیمانکار داریم. پیمانکاران با مشکل قدیمی بودن ماشین‌‌‌آلات روبه‌‌‌رو هستند که در راستای تقویت این بخش به پیمانکاران خود کمک کرده‌‌‌ایم، اما بخشی از مشکلات ما مانند تامین ماشین‌‌‌آلات و تامین قطعات ما زیرساختی به‌‌‌شمار می‌‌‌روند که امیدواریم با امضای برجام در این زمینه گره‌گشایی‌‌‌هایی انجام بگیرد.

مهندس زارع همچنین با اشاره به میزان اشتغالز‌ایی مجموعه آلومینای ایران عنوان کرد: ما از سال 1396 برای مجموعه جذب نیرو داشتیم و 1500 نفر را از طریق آزمون برای کل شرکت جذب کرده‌‌‌ایم و برنامه 300 نفر دیگر نیز برای جذب داریم. کارخانه شمش آلومینیوم 450 نفر اشتغالززایی جدید ایجاد شده است. 500 نفر نیز در بخش پیمانکاری در معادن مختلف اشتغال‌زایی کرده‌‌‌ایم. ما حدود 5 سال است که از معادن بخش خصوصی خرید انجام می‌‌‌دهیم که 400 نفر نیز در این حوزه مشغول به کار هستند. سطح اشتغال شرکت در محدوده فنس حدود 2300 نفر و حدود 1500 تا 1700 نفر نیز در معادن مشغول به کار هستند. در مجموع حدود 4‌هزار نفر نیرو به صورت مستقیم مشغول به کار هستند.

وی با اشاره به مسوولیت‌‌‌های اجتماعی مجموعه آلومینای ایران عنوان کرد: خراسان‌‌‌شمالی جزو یکی از استان‌‌‌های محروم کشور به‌‌‌شمار می‌رود. سعی کردیم در حوزه‌‌‌های مختلف در این استان فعالیت داشته باشیم ودر فعالیت‌های عام‌‌‌المنفعه استان نیز حضور داشته باشیم، در زمینه‌‌‌های ورزشی، راهسازی و ورزشی و... اقداماتی انجام داده‌‌‌ایم.

مدیرعامل شرکت آلومینای ایران درباره تعامل با شرکت‌های دانش‌‌‌بنیان عنوان کرد: ما همواره سعی کرده‌‌‌ایم که در حوزه تامین قطعات کارخانه تا آنجا که امکان دارد، این قطعات را داخلی‌‌‌سازی کنیم. هم‌‌‌اکنون 52 شرکت دانش‌‌‌بنیان تامین قطعات ما را انجام می‌دهند.

وی با اشاره به اقداماتی که در زمینه اکتشاف انجام شده است، گفت: ‌‌‌ با برنامه‌‌‌ریزی انجام‌‌‌شده در رابطه با اکتشافات ذخایر قطعی معادن طی 5 تا 6 سال اخیر برنامه‌‌‌های خوبی انجام شده است. معادن بوکسیت در کشور بسیار هستند، اما این معادن عیار بالایی ندارند. ما قادر شده‌‌‌ایم که ذخایر 8‌میلیون تن ذخایر قطعی را به 40‌میلیون تن ذخیره قطعی برسانیم که در 5 استان فعالیت داریم. زارع در ادامه خاطرنشان کرد: ما سالانه حفاری اکتشافی ۲‌هزار متر را دنبال می‌‌‌کنیم. برخی سال‌ها در این راستا موفق نبوده‌‌‌ایم، اما سال گذشته دو دستگاه حفاری سنگین خریداری کرده‌‌‌ایم و در سال‌جاری بدون شک می‌توانیم بیش از 20‌هزار حفاری در معادن داشته باشیم.

مدیرعامل شرکت آلومینای ایران با اشاره به ظرفیت تولید آلومینیوم در کشور عنوان کرد: اگر سالکو به ظرفیت کامل خود برسد، در کشور سالی700‌هزار تن شمش آلومینیوم تولید خواهد شد که برای تولید این میزان شمش به یک‌میلیون و 400‌هزار تن پودر آلومینا نیاز داریم که فقط 250‌هزار تن آن در جاجرم تولید می‌شود و بالای یک‌میلیون و 100‌هزار تن باید واردات داشته باشیم که حدود 600‌هزار‌میلیون دلار ارز از کشور خارج می‌‌‌کنیم. با توجه به این شرایط تا سال‌های سال آلومینا بازار خوبی در ایران دارد. زارع در ادامه خاطرنشان کرد: به ازای تولید یک تن آلومینا به 5/ 2 تا 3 تن بوکسیت نیاز است که اگر به ظرفیت کامل شمش آلومینیوم و تولید یک‌میلیون تن در کشور برسیم، نیاز به واردات 3‌میلیون تنی بوکیست نیز داریم که کار بسیار سختی است.

وی در ادامه افزود: راه دیگر تامین بوکیست‌‌‌، استفاده از بوکیست‌‌‌های کم‌‌‌عیار که در معادن به وفور در کشور وجود دارد، است. در این راستا فاز مطالعاتی و پایلوت را با چینی‌‌‌ها آغاز کرده‌‌‌ایم. امیدواریم آلومینایی تولید کنیم که بوکسیت آن را در داخل بتوانیم تولید کنیم.

مدیرعامل شرکت آلومینای ایران با اشاره به طرح‌‌‌های توسعه‌‌‌ای این شرکت گفت: ‌‌‌ یک پروژه ما، پرعیارسازی بوکسیت است که امسال این پروژه به بهره‌‌‌برداری می رسد که با راه‌‌‌اندازی آن، شاهد افزایش بوکسیت در کشور می شویم. برخی پروژه‌‌‌های زیرسقف داریم که هم از جهت ارزش و هم افزایش تولید به ما کمک خواهد کرد.

مهندس زارع ادامه داد: برخی پروژه‌‌‌ها در جهت بهبود تولید و برخی برای ثبات تولید است. برخی پروژه‌‌‌ها نیز در جهت افزایش تولید است که این افزایش ظرفیت به نفع کشور خواهد بود که مانع جلوگیری از خروج از ارز خواهد شد. برخی پروژه‌‌‌ها در راستای تولید محصول جدید است. پروژه‌‌‌های زیست‌‌‌محیطی نیز در دست اقدام داریم. وی در ادامه افزود: ‌‌‌ جمع پروژه‌‌‌های توسعه‌‌‌ای که بیشتر آنها در سال‌جاری به بهره‌‌‌برداری می‌‌‌رسد، 700‌میلیارد تومان است. تامین مالی پروژه‌‌‌ها عمدتا از طریق منابع داخلی شرکت انجام می‌گیرد. حتی پروژه شمش از منابع داخلی شرکت صورت گرفت. پروژه شمش آلومینیوم 130‌میلیون یورو ارزش سرمایه‌گذاری آن است، ‌‌‌از این رو سهام آن ارزنده است.

مدیرعامل شرکت آلومینای ایران با اشاره به چالش‌های پیش‌‌‌روی پروژه‌‌‌های توسعه‌‌‌ای عنوان کرد: یکی از مشکلات ما طی چند سال اخیر، تغییرات شدید بازار و موضوع تورم بود که باعث شد برخی پروژه‌‌‌ها با سختی بسیاری در مدار اجرا قرار بگیرد. تجهیزاتی که ما در پروژه‌‌‌ها ساخته‌‌‌ایم، همگی بومی‌‌‌سازی‌‌‌شده است؛ این در حالی است که 20 سال پیش اروپایی‌‌‌ها کارخانه آلومینا را ساخته‌‌‌اند، هم‌‌‌اکنون ساخت تمام تجهیزات آن در داخل امکان‌‌‌پذیر شده است. صنعتگران مختلفی این تجهیزات را در داخل می‌‌‌سازند.